Ay’daki buz-su kaynaklarının konumunu ve yaşını inceleyen yeni bir araştırmaya göre, farklı kaynaklarda yer alan su kaynaklarının yaşı milyarlarca yıllık olabilir.
ABD, 2024’te temelleri atılacak yer üssü ve onu takip edecek yörünge istasyonu ile Dünya’nın uydusunda kalıcı hale gelmek istiyor. Bir kadın ve bir erkek astronotun gönderileceği Ay görevi için seçilen yer ise bol miktarda buz- su bulunan güney kutup bölgesi. Eğer Ay’ın kutup bölgesine yakın kraterlerdeki donmuş buz sıvı su haline dönüştürülebilirse, ilk kolonistler için yaşam kaynağı oluşacağı gibi roket yakıtları da üretilebilecek.
Ay’ın barındırdığı su kaynaklarına yönelik en son araştırma, suyun birçok farklı noktadan elde edilebileceğine işaret etti. Araştırmaya göre, bazı kaynaklarda yer alan su kaynakları milyarlarca yıl öncesine uzanıyor.
Araştırmada, Ay Yörünge Kaşifi’nin (LRO) güney kutup bölgesine ait fotoğrafları incelendi. Kraterlerin yaşı incelendiğinde, barındırdıkları buz-suyun 3.1 milyar yıldan daha eski olamayacağı anlaşıldı. Buz-su kaynaklarının yer aldıkları kraterlerin içinde dağınık bir halde bulunması ise uzun zamandır mateor çarpmalarına maruz kaldıklarına işaret etti.
İncelenen bir diğer deyat, buz-su kaynaklarının yer aldıkları kraterdeki derinlikleri oldu. Brown Üniversitesi’nden Ariel Deutsch, “meteor bombardımanına maruz kalan kraterlerde buzun derinlere indiğine dair deliller elde ediliğini, bu yüzden krater ne kadar yaşlı ise buzun da o kadar derinde olmasını beklediklerini” ifade etti.
Yaşlı ve bol bombardımana uğramış kraterlerin yanı sıra, buz içeren daha genç, duvarları daha keskin kraterler de tespit edildi. Deutsch, bu tespitin sürpriz olduğunu çünkü “geçmişte genç soğuk tuzaklarda buz gözlemlemediklerini” ifade etti. Soğuk tuzak, astronomide uçucu maddelerin bile donduğu düşük sıcaklıkları ifade ediyor.
Icarus dergisinde yer alan araştırmanın sonuçları, gelecekte düzenlenecek Ay görevlerinde buz-su kaynaklarının nasıl değerlendirileceği konusunda bilgi sunabilir. Araştırma makalesinde imzası bulunan Brown Üniversitesi’nden profesör Jim Head, “Eğer Ay’a uzun süreli görevler için insan gönderilecekse, orada kullanabileceğimiz kaynaklardan haberimiz olmalı” ifadesini kullandı.
Eğer su kaynaklarının yakınlarında kolonistlerin sığınabileceği yeraltı mağara sistemleri de keşfedilirse, Ay’ın keşfi umulmadık bir hız kazanabilir.