Pazar, Aralık 8, 2024
More

    Curiosity Mars’ta ‘bir sonraki basamağa’ geçiyor

    Görev süresi kısa süre önce iki yıl uzatılan Curiosity, 1 Ekim’den itibaren Kızıl Gezegen’deki görevinde yeni bir safhaya geçti. Murray Buttes bölgesinde sondaj çalışmaları gerçekleştiren Curiosity, 5 bin metrelik Sharp Dağı’nın eteklerinde tırmanışa başladı.

    Curiosity, Mars’ın yaşanabilir olduğu antik zamanlarıyla bugünkü halini kıyaslamak için Sharp Dağı’nın eteklerindeki katmanlı bölgeyi inceliyor. Gezegenin milyarlarca yıllık evrimine ışık tutan bölge, Mars’ın en kritik keşif bölgelerinden birini temsil ediyor.

    Curiosity ekibinde yer alan Ashwin Vasavada, “Mars’ın daha genç ve yüksek kısımlarına ilerlemeye devam ediyoruz… Sharp Dağı’nın etrafında ve eteklerinde dört yıldır süren araştırmalara rağmen, halen bizi şaşırtabilecek keşifler ile karşılaşabiliriz” ifadesini kullandı.

    Sharp Dağı'nın eteklerindeki Murray Buttes bölgesinin 1 Eylül 2016 tarihli bir fotoğrafı. Fotoğraftaki tepe 'M9a' olarak biliniyor. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]
    Sharp Dağı’nın eteklerindeki Murray Buttes bölgesinin 1 Eylül 2016 tarihli bir fotoğrafı. Fotoğraftaki tepe ‘M9a’ olarak biliniyor. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]

    Curiosity’den yeni panorama

    Nükleer keşif aracı Curiosity, Mars’a iniş yaptığı 5 Ağustos 2012’den bu yana Kızıl Gezegen’de 180 binden fazla fotoğraf çekti. Curiosity’nin gönderdiği en son kareler ise tepe ve yüksek ovalarla dolu yeni keşif alanı hakkında bilgiler sunuyor.

    Bu fotoğraflar arasında Curiosity’nin çektiği selfie (manşet foto) ve bulunduğu yüksek ovanın zirvesine ait panorama da bulunuyor. Panorama, Curiosity’nin 18 Eylül’de numune toplamak için sondaj gerçekleştirdiği Murray Buttes bölgesinde çekilen birçok fotoğraftan oluşuyor. Curiosity, ilk olarak 14 Eylül’de sondaj denemiş ancak kısa devre nedeniyle girişim yarıda kalmıştı. Bir sonraki denemede elde edilen Mars kumu, keşif aracının laboratuvarında analiz ediliyor.

    Curiosity ekibinden Michael Meyer, “Curiosity Mars tarihinin sayfalarını okuyor. Gezegenin evrimi hakkındaki anlayışımızı tamamen değiştiriyor. Keşifleri gelecekteki çalışmalarımız için temel oluşturacak” yorumunda bulundu.

    Murray Buttes panoraması. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]
    Murray Buttes panoraması. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]

    “Mars’ın nehirleri uzun süre var oldu”

    Murray Buttes, Curiosity’nin dört yıllık görevi boyunca sondaj gerçekleştirdiği 14’üncü bölgeyi temsil ediyor. 180 metre kalınlığındaki tabakadan oluşan bölgede tırmanan Curiosity, yüzeyin ağırlıklı olarak kiltaşından oluştuğunu tespit etti. Bu bulgu, antik nehirlerin tabanlarında çamur akıntısı yaşandığına işaret ediyor.

    Vasavada, “Nehirlere ait izlerin devam edip etmeyeceğini göreceğiz… (Katmandaki) Dikey kalınlık ne kadar fazla ise nenirler de o kadar uzun süre var oldu demektir. Bu da yaşanabilir koşulların uzun süre geçerli olduğunu gösteriyor” dedi. Vasavada, elde edilen yeni bulguların “Mars’ta ne tür bir değişim yaşandığı hakkında” bilgi vereceğini umuyor.

    18 Ağustos 2016 tarihine ait panoramada aralarında 80 metre mesafe bulunan iki tepe görülüyor. 10 metre yükselikteki sağdaki tepe, Curiosity'den fotoğraf çekildiğinde 82 metre ötedeydi. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]
    18 Ağustos 2016 tarihine ait panoramada aralarında 80 metre mesafe bulunan iki tepe görülüyor. 10 metre yükselikteki sağdaki tepe, Curiosity’den fotoğraf çekildiğinde 82 metre ötedeydi. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]
    ‘Murray formasyonu’ adı verilen yapının üzerinde kalan ‘Hematit Birimi’ ve ‘Kil Birimi’, Curiosity’nin inişi öncesinde uyduladan tespit edilmişti. Genelde sulak çevrelerde oluşan hematit ve kil varlığı, bölgenin keşif yapılacak yerler arasına girmesini sağladı.

    Curiosity ekibi, kil ve hematit içeren tabakanın, altında alan kayalık katmandan farklı iklim özellikleri sunmasını bekliyor. Ortaya çıkacak bulgular, Mars’ın evrimi hakkında yeni bilgiler sunacak gibi görünüyor.

    Curiosity görevi, yazın alınan kararla iki yıl uzatılmıştı. Zorlu koşullara fazlasıyla iyi direnen Curiosity’nin ana görevi, iniş yaptığı Gale kraterinin bir zamanlar mikrobiyolojik yaşama izin verip vermeyeceğini anlamaktı. Mars’ın geçmişinde yaşama fazlasıyla izin verdiğini kesinleştiren Curiosity için ileride yeni keşif bölgeleri belirlenebilir.

    Curiosity'nin Ağustos 2012'den bu yana geride bıraktığı yol. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]
    Curiosity’nin Ağustos 2012’den bu yana geride bıraktığı yol. [NASA/JPL-Caltech/MSSS]

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler