Baryon Oscillation Spectroscopic Survey (BOSS) tarafından hazırlanan harita, Evren’in genişlemesini sağlayan esrarengiz enerjinin daha iyi anlaşılmasını amaçlıyor.
1.2 milyon yıldız içeren 3D harita, bilinen Evren’in sadece çeyreğini temsil eden 650 kubik milyar ışık yılı alanı kapsıyor.
Haritadaki her bir nokta bir yıldızı değil, bir galaksiyi temsil ediyor.
Haritalama araştırmasında, ‘kozmik mesafelerin ölçülmesini sağlayan güçlü bir araç’ olan normal maddenin yoğunluğu da anlaşılmaya çalışılacak. Baryonik akustik salınım adı verilen normal madde yayılımları, her bir galaksinin yaklaşık yerini tespit etmeye yardımcı oluyor.
Haritada mor noktalar en uzaktaki, sarı noktalar ise Dünya’ya daha yakın olan galaksileri temsil ediyor. Galaksilerin göreceli hareketini anlamayı sağlayan konumları, birbirlerinden ne kadar hızlı uzaklaştıklarına da ipucu sunuyor.
Evren’in genişleme mekanizması daha iyi anlaşılacak
Gökbilimciler Evren’in ne kadar büyük olduğu sorusunun cevabına ilk kez 1929’da galaksilerin birbirlerinden nasıl uzaklaştıklarını ölçmeye başlayan Edwin Hubble ile cevaplamaya başladı. Kızıla kayma (redshift) olarak adlandırılan yöntemde, enerjinin dalgaboyu uzadıkça spektrumun kırmızı olan ucuna kayıyor. Hubble, bu durumun Evren’in genişlediğine işaret eden delil olduğunu anladı. Yıllar sonrasında, Büyük Patlama gibi teoriler ortaya çıktı.
Baryonik akustik salınımlar Evren’i ölçebilmek için en iyi araçlardan biri.
Bilim insanları Evren’in genişlemesinin zamanla yavaşlayacağına inansa da, 1998’de öne sürülen bulgular bunun tam tesine işaret etti. Bu durumun baş kahramanı, halen esrarı çözülmesi için birçok araştırma yapılan karanlık madde olarak belirdi.
Bu aşamada baryonik akustik salınımların bilim insanlarına yardımcı olması bekleniyor. Kozmik genişlemeyi ölçmek için çok iyi bir araç olarak beliren salınımlar, karanlık madde ve karanlık enerjinin Evren’in genişmelesinde yaptığı etkiyi anlamakta yardımcı olabilir.
St. Andrews Üniversitesi’nden Rita Tojeiro, ekibiyle yaptığı araştırmada, ‘Büyük Patlama’dan 400 bin yıl sonrasına ait kozmik mikrodalga izleriyle, 7-12 milyar yaşındaki galaksi kümelerininki arasında benzerlik olduğunu’ tespit etti.
Karanlık madde henüz doğrudan görülemiyor ancak çevresine yaptığı etkiler gözlemlenebiliyor. BOSS tarafından yapılan 3D haritanın, 1998’den bu yana elde edilen bulguları daha da güçlendireceği umuluyor.
Kaynak: The Verge