Akıllı telefon uygulamaları, bir zamanlar sadece arama yapmak ve metin mesajı çekmek için kullandığımız cep telefonlarını çok fonksiyonlu cihazlar haline getirdi. Google’ın ödüllü yeni projesi ‘Ara’ ise yazılımlardan sonra telefonlara fiziksel alanda da çağ atlatmayı amaçlıyor.
Akıllı telefonlar birer MP3 çalar ve fotoğraf makinesi olma özelliklerini sunmaya başladıkları günden bu yana renkli ekranları ve güçlü işlemcileriyle birer el konsolu ve küçük bilgisayara kadar her türlü işlevi göstermeye başladılar.
Yakın zamanda ortaya çıkan iki proje ise gelişen teknolojiyi kompakt bir tasarımda sunan telefonları değiştirmeyi ve donanım ile yazılım alanındaki limitleri ortadan kaldırmayı amaçlıyor.
Karşımıza ilk olarak ‘Phonebloks’ adı verilen projeyle çıkan modüler telefon fikri, birkaç ay önce Google’ın açıkladığı yeni bir projeyle hız kazandı.Project Ara, tıpkı Phonebloks’ta olduğu gibi parçaları değiştirilebilen akıllı telefon geliştirilmesini amaçlıyor.
Phonebloks, zamanın gerisinde kaldığı veya sadece tek bir parçası bozulduğu için kullanım dışı kalan akıllı telefonların neden olduğu elektronik çöplüğü azaltma hedefiyle yola çıktı. Bu kapsamda, bloklardan oluşan telefonun bozulan parçası yenilenebileceği gibi, blokların yerleri değiştirilerek tasarım da esnek hale getirilecek.
Sosyal medyada 380 binden fazla destekçi toplayan proje, akıllı telefon sanayisine geri dönüşüm alanında büyük bir ders verebilir. Ancak Google, çevreciliğin ötesine gidecek bir devrim peşinde.
Yazılımları artık donanım yönetecek
Akıllı telefonları yepyeni cihazlara dönüştürecek Project Ara’nın arkasında radikal bir düşünce yatıyor. Bu düşünce, yazılımların değil, donanımın yeni uygulama devrimini başlatacağı. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, yazılımların artık Lego parçlarına benzeyen modüllerle temsil edilecek olması.
Daha iyi bir kamera veya bellek mi istiyorsunuz? Telefonunuzu kapatmaya bile gerek kalmadan ilgili parçayı değiştirebileceksiniz. Donanımda yaşanacak bu değişim, geliştiricilere de yepyeni kapılar aralayacak.
Örneğin, telefonuzdaki parçalardan bir tanesi tarayıcı, mikroskop, kredi kart okuyucu, kızılötesi kamera veya nabız olarak kullanılabilecek. Medikalden iş hayatına kadar birçok işlev sunacak değiştirilebilir parçalar, geliştiriciler için de yeni bir sayfa açacak.
Dış iskeletli telefon
Ara platformu, mobil teknolojilerde entegre devrelerin bağlantısı sağlamak için kullanılan yüksek hızlı arayüz teknolojisi MIPI UniPro kullanıyor. Bu esnek enerji plaftormunun üzerinde ise telefonu oluşturacak modüllerin mekanik bağlantısını sağlayacak alüminyum bir çerçeve yer alacak.
‘Endo’ adı verilen ve bir dış iskelet gibi düşünebileceğimiz çerçeve Mini (45×118 mm); Medium (68×141 mm) ve Large (91×164 mm) olmak üzere üç farklı boyuta sahip olacak. En büyük boyut, kısaca bir phablet kadar büyük diyebiliriz.
Kullanıcılar, birden fazla Endo kullanabilecek. Böylece modüllerinizi yerleştireceğiniz dış iskelete göre telefonunuz standart bir akıllı telefona veya phablete dönüşebilecek. Modüllerin elektromıknatıslar sayesinde muntazam bir şekilde tutturulacağı Ara, dönüşüm sürecini de pratik kılacak.
3D yazıcıdan çıkan özel sipariş
Akıllı telefonları alışılmışın dışında bir hale sokmak, tabii ki bazı zorluklar da doğuracak. Google, ağırlık, batarya kapasitesi ve kalınlık gibi temel fiziksel özelliklerde yüzde 25’lik bir ‘gerileme’ olabileceğini düşünüyor. Ancak yepyeni bir kullanıcı tecrübesi sunacak Ara telefonların zamanla bu sorunu da aşması bekleniyor.
Dahası, Google Ara telefonları son tüketiciye özel sunmayı hedefliyor. İnternetten siparişi verilebilecek telefonlar rengi, deseni ve hatta materyali 3D yazıcıda özel üretimle teslim alınabilecek.
Elektronik çöplükler tarih olabilir
Google Project Ara ekibi, 2014’te bir dizi alfa ve beta Modül Geliştirici Kiti (MDK) üzerinde çalışacak. Geliştirecekleri modüllerle Project Ara’ya dahil olmak isteyen ekipler, en geç 30 Eylül’e kadar projelerini teslim etmek zorunda. Birinci gelen ekibi, 100 bin dolarlık ödül bekliyor.
Project Ara, ilk prototiplerini ise 2015’in başlarında sunmayı hedefliyor.
Phonebloks projesi kapsamındaki araştırmalar, sadece Birleşik Krallık’ta her yıl 15 milyon kişinin telefonunu yenilediğini gösteriyor. Neredeyse tamamı kullanılabilir olan ‘eskiye çıkmış’ telefonlar, kullanılabilir elektronik atıklar haline geliyor.
Başarılı olmaları halinde, Phonebloks ve Project Ara sadece elektronik israfı ciddi ölçüde azaltabilir. Dahası, son tüketicinin donanım bilgisi ve kullanımını üst seviyeye çıkaracak yeni bir döneme girebiliriz.