Hollanda, yenilenebilir enerji alanında bir ilke imza atarak ilk güneş enerjili bisiklet yolunu hizmete soktu. Deneme aşamasındaki proje başarı gösterirse, Avrupa’nın en fazla bisiklet yoluna sahip ülkesi enerjisinin önemli bir kısmını bisiklet yollarından elde etmeye başlayabilir.
Avrupa’nın ilk güneş panelli bisiklet yolu, Amsterdam’ın Kormmenie banliyösünde bu hafta açıldı. Sadece 70 metre uzunluğunda olan ve gelecek yıl 100 metreye tamamlanacak olan yol, yenilebilir enerji alanında en yaratıcı fikirlerden biri olarak öne çıkıyor.
SolaRoad firmasının başını çektiği güneş panelli bisiklet yolu, gün boyunca elde edilen enerjiyi doğrudan enerji şebekesine aktaracak şekilde tasarlandı. Lego parçaları gibi birleştirilerek meydana getirilen yol, şu an için 3 hanenin elektriğini karşılayacak kadar enerji üretebiliyor. Hollanda, 2015 sonuna kadar devam edecek projeden istenen verim alınırsa 2016’dan itibaren bisiklet yollarını güneş panellerine çevirmeyi planlıyor.
Avantajları yatırımcıları cezbediyor
SolaRoad’un Hollanda hükümeti ve yerel firmalardan destek alarak inşa ettiği ilk bisiklet yolu tam 3.7 milyon dolara mal oldu. Ancak hem hükümet, hem de Hollandalı uzmanlar bisiklet yollarının ekonomiye fazlasıyla yararlı olacağını düşünüyor. Projeye geniş açıdan bakıldığında, artılar eksileri geride bırakıyormuş gibi görünüyor.
Smithsonian.com’a bilgi veren Hollanda’nın TNO araştırma enstitüsünden Sten de Wit, bisiklet yolu olarak kullanılacak güneş panellerinin çatılarda kullanılanlara oranla yüzde 30 daha az enerji üreteceğini, ayrıca Hollanda’daki yolların sadece yüzde 20’sinin güneş panelleriyle değiştirilebileceğini belirtti. Bu görünümde, yollara döşenecek güneş panelleri trafik ışıklarına, sokak lambalarına veya elektrikli araçlara enerji sağlamaya yeterli olabilir.
Güneş ışınlarını daha iyi bir açıdan göremiyor olsalar da, güneş panellerinin maliyetinde yaşanan hızlı düşüş, SolaRoad projesini destekleyen ilk faktör. İkinci etken, çatılardaki güneş panelleri sadece kullanıldıkları binaya elektrik sağlarken, güneş panelli yollar ortak bir şebekeye enerji gönderecek. Yolların yerleşim birimlerine de son derece yakın olması, elektriğin daha kolay ve etkin bir şekilde dağıtılmasını sağlayacak.
Mühendislerin dikkate aldığı bir diğer faktör, araba ve kamyon gibi araçların yola uyguladığı baskının, bisikletlerin binlerce katı olması. Bu durum, yaklaşık 355 bin kilometre uzunluğunda bisiklet yoluna sahip Hollanda da güneş panelli yol projesini teşvik ediyor.
Tüm yollar güneş paneline dönüşebilir mi?
Hollandalı mühendislerin üzerinde çalıştığı proje, yüzölçümü çok büyük olmayan bir ülke için bir gün gerçeğe dönüşebilir. Ancak benzer projeler üzerinde kafa yoran ABD’li mühendisler için bu o kadar kolay değil.
ABD’deki tüm asfalt ve beton yolların bir gün güneş panelleriyle değiştirilebileceğine inanan elektrik mühendisi Scott Brusaw’a göre, cevaplanması gereken birçok soru var. Birincisi, tır veya traktör gibi araçların cam yüzeyleri kırmasının nasıl engelleneceği. Diğer sorular ise panellerin nasıl yoğun trafikte sabit kalacağı ve kirlenen yolun nasıl yeterince güneş ışığı göreceği. Geleneksel yollara kıyasla desenli bir yüzeye sahip güneş panellerinin araç trafiğini nasıl etkileyeceği de ayrı bir soru.
ABD Federal Anayol İdaresi’nden beş yıl önce aldığı bütçeyle çalışmalara başlayan Brusaw, araçlar yaklaştığı zaman yolun beyaz şeritlerini yakan LED aydınlatma ve buz ile kar çözen otomatik sistem geliştirmeyi başardı. Panellerin 125 ton ağırlığa dayanmasını sağlayacak materyal de geliştiren Brusaw ve ekibi, saatte 130 km hızla ilerleyen bir aracın, desenli yüzeyde gereken sürede durabildiğini de hesaplamış.
Kitle kaynak sitesi Indiegogo’da yatırımcıların desteğini bekleyen Brusow, denemelere Idaho eyaletinde başlayacak. Anayollar ne kadar doğru bir hedef bilinmez ama her ülkede bisiklet yollarının artması yakıt tasarrufu, az trafik, temiz hava ve temiz enerji adına büyük önem taşıyor.