Yeni bir araştırma, her gün kirli hava soluyan insanların beyinlerinde küçülme yaşanabileceğini öne sürdü. Araştırmada, hava kirliliğinin algı yeteneğinde bozukluğa yol açtığı belirtildi.
ABD’de yapılan bir araştırma, hava kirliliğinden her yıl yarım milyondan fazla insan kaybeden Çin’i yeşil enerjiye geçmek konusunda daha da hırslandırabilir. ABD’nin kuzeydoğusunda yer alan New England bölgesinde yapılan çalışmada, sürekli kirli hava solumanın ölüme neden olmasa da beyinde kalıcı hasara yol açabileceği belirtildi.
Boston kentindeki Beth Israel Deaconess Medical Center tarafından yapılan araştırmada, 60 yaşını geride bırakmış 943 yetişkinden yardım alındı. Deneklerin beyinleri manyetik rezonans görüntüleme (MRI) yöntemiyle taramadan geçirildi. Ardından, deneklerin beyin yapıları yaşadıkları bölgelerdeki hava kirliliğine göre karşılaştırıldı.
Sonuçlar, metreküp başına 2 mikrogram parçacık artışının beyinde yüzde 0.32’ye varan küçülmeyle bağlantılı olabileceğini gösterdi. İnce parçacık kirliliği olarak tanımlanan ölçüm, egzos ve baca gibi hava kirliliğine neden olan temel faktörleri kapsıyor.
Felç riski artıyor
Araştırmada yer alan kardiyovasküler epidemioloji biriminden Elissa H. Walker, ‘beyin hacminde tespit edilen azalış miktarının beynin bir yıllık yaşlanmasına eşit olduğunu’ belirtti. Genelde, beyin küçülmesi yaşlanma kaynaklı olan sinir kaybından kaynaklanıyor.
İnce parçacık kirliliğindeki 2 mikrogramlık artış aynı zamanda ‘sessiz inme’ olarak tanımlanan rahatsızlığın yüzde 46 oranında artmasına neden oluyor. Söz konusu rahatsızlığın izi beyin taramalarında görülse de genelde semptomları belirmiyor. İnmelerin, algı yeteneğinde azalma ve bunamaya neden olduğu biliniyor.
Hava kirliliği ve beyin arasındaki ilişkiyi yetişkinler üzerinde ölçen ilk araştırmada, kirliliğinin daha yüksek olduğu yerlerde yaşayan insanların, beyin küçülmesinin yanı sıra felç geçirme riskinin de daha fazla olduğu belirtildi. Wilker, hava kirliliğinin beyin küçülmesiyle ilgisini doğrulamak için benzer deneylerin tekrarlanması gerektiğini ifade etti.
Amerikan Kalp Derneği’nin Stroke adlı dergisinde yayımlanan araştırma, hava kirliliğiyle algı bozukluğu arasındaki ilişkiyi açıklamak için yeni bilgiler sunacak.
Çocuklarda zekayı etkiliyor
Hava kirliliğinin çocuklar üzerindeki etkisini araştıran geçtiğimiz yıla ait bir araştırmada, kirliliğin küçük yaşlarda IQ seviyesini etkileyebildiği ve gerginlik ve dikkat sorunu gibi rahatsızlıklara neden olabileceği ortaya çıkmıştı.
Araştırmada, hava kirliliğinin bir parçası olan polisiklik aromatik hidrokarbonlar (PAH) ölçülmüştü. PLoS One dergisinde yayımlanan araştırmada, yüksek PAH seviyesine maruz kalan çocukların 3 yaşında gelişim bozuklukları, 5 yaşında düşük IQ ve 6 ile 7 yaşlarında gerginlik, depresyon ve dikkat sorunu çekebilecekleri belirtilmişti.
Columbia Üniversitesi tarafından yapılan araştırmada, denek olarak kullanılan 250 New York’lu çocuktan üçte birinde yüksek PAH seviyesi tespit edilmişti.
Çin kömürden vazgeçmeli
İki araştırmada elde edilen sonuçlar, 2012’de hava kirliliğinden 670 bin insanın öldüğü Çin’i fazlasıyla ilgilendiriyor. Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) belirlediği kirlilik seviyesini kömüre dayalı sanayisinin güçlü olduğu Pekin, Şanghay ve Hong Kong gibi kentlerde 10’a katlayan Çin, 7’den 70’e tüm halkını büyük bir risk altında tutuyor.
Columbia Üniversitesi’nin araştırması, yüksek PAH’a maruz kalan annelerin dünyaya getirdiği çocuklarda kirliliğin neden olduğu semptomların ortaya çıkma riskinin 5 kat arttığını gösterdi.
Paris’te Mart ayında hava kirliliği alarmı vermiş ve otobanlardaki hız limiti düşürülürken toplu taşımanın ücretsiz yapılması öne sürülmüştü.