Hubble ‘son cepheyi’ gözlüyor

0
4030
ffrontier
ffrontier

Televizyonlarda ilk kez 1966 yılında beliren Uzay Yolu (Star Trek) dizisi, ‘Cesurca hiç kimsenin gitmediği yere gitmek’ ifadesiyle kitlelerin aklında yer edinmişti.

Dizi ilk yayımlanmaya başladığında Dünya’daki en gelişmiş teleskoplar Evren’in sadece yarısına uzanabiliyordu. Geride kalan alan, keşfedilmeyi bekleyen Yeni Kıta gibi karanlık içindeydi.

Dünya’nın yörüngesinde 1990’dan bu yana gözlem yapan Hubble, derin uzaya doğru yol almıyor. Yine de yörüngeden milyarlarca ışık yılı öteden gelen ışınları yakalayarak karanlığı aralamaya devam ediyor.

Hubble tarafından elde edilen ve Star Trek Beyond filminin gösterim tarihine yetişen ‘Final Frontier’ adlı fotoğraf, kozmik tuvalin dört bir yanına dağılmış galaksi ve yıldızlara ait bir tablo sunuyor.

Einstein’ın 100 yıllık görelilik teorisine dayanan ‘kütleçekimsel mercekleme‘ yöntemiyle elde edilen görüntünün merkezinde, Dünya’dan 4 milyar ışık yılı mesafede yer alan Abell S1063 galaksi kümesi yer alıyor.

NASA, ESA, and J. Lotz (STScI)
NASA, ESA, and J. Lotz (STScI)

Büyük Patlama’nın sonrasına mercekle bakmak

Hubble’ın mükemmel görüş yeteneği, çekim kuvvetinin uzayı bükme etkisini görmemizi sağlıyor. Kütleçekimsel mercekleme kapsamında, dev galaksi kümeleri çok daha gerilerde yer alan galaksi ve yıldızların ışınlarını büküyor. Bükülen ışınlar aynı zamanda daha güçlü bir şekilde yansıtılıyor ve derin uzaydaki sönük, görülmesi neredeyse imkansız gök cisimleri tespit edilebiliyor.

Kozmik ışınların büküldüğü alanlar, Evren’in ilk zamanlarına göz atmamızı da olanak veriyor. Hubble’ın en yeni fotoğrafında, Büyük Patlama’nın 1 milyar yıl sonrasına ait olduğu düşünülen bir galaksi de yer alıyor.

Abell S1063 galaksi kümesi 100 milyon Güneş kütlesine sahip ve varlığı doğrulanmış 51 galaksi içeriyor. Barındırdığı toplam galaksi sayısının ise 400’den fazla olabileceği belirtiliyor.

Hubble’ın yanı sıra kızılötesi Spitzer ve X-ray teleskobu Chandra’nın da yer aldığı ‘The Frontier Fields’ programı 2013’ten bu yana devam ediyor. Derin uzayın bilinmeyenlerini ortaya çıkarmayı amaçlayan programa 2018 yılında dahil olacak James Webb Uzay Teleskobu’nun neler göreceğini düşünmek şimdiden heyecan verici.