Dünya’ya en yakın gezegen Venüs, sülfirik asit yağmurlarının yanı sıra volkanik faaliyetlerler nedeniyle sıcaklığın tahammül edilemeyecek kadar yüksek olduğu bir yer. Venüs’ü yüzeye indirilecek bir keşif robotu ile gözlemlemek çok zor olduğu için NASA yeni bir fikri öne çıkardı: Helyum dolu balonlar.
Venüs’ün yüzeyindeki sıcaklık ve basınç, gönderilecek konduların çok kısa zamanda parçalanması ve erimesine neden oluyor. Haliyle gezegenin yüzeyinden bugüne kadar çekilen fotoğrafların sayısı bir elin parmaklarını geçmiyor. Ancak üst atmosferde gezinecek balonlar sismik faaliyetleri analiz ederek çok önemli verilere ulaşabilir.
Science Magazine’e konuşan NASA Jet İtki Laboratuvarı’ndan Siddarth Krishnamoorthy, “Venüs üzerinde bugüne dek hiç direkt gözlem yapmadık… Gezegenin sırlarını ortaya çıkarmak adına balonlar büyük bir rol oynayabilir” ifadesini kullandı.
Nevada çölünde 19 Aralık günü yapılan deneyde, ABD Enerji Bakanlığı yerin 300 metre altında 50 ton kimyasal patlayıcı infilak ederek 3-4 şiddetinde yapay deprem oluşturdu. Bu esnada gökyüzünde gezinen iki helyum dolu balon atmosferik basınç ve sismik faaliyetleri ölçtü. Balonlardan bir tanesi serbest dolaşımda iken, bir tanesi kablo ile yere bağlıydı. Heer iki balon da sismik faaliyeti tespit etmeyi ve ölçmeyi başardı.
Geçtiğimiz yıl da yapılan testlerin ardından yenileri ile elde edilen sonuçlar, helyum balonlarının Venüs atmosferinde kullanılabileceğine işaret etti. Sovyet Rusya’nın 1980’lerde Venüs atmosferinde kullandığı bir çift balon yanmadan birkaç gün dayanabilmiş (Vega programı) ama donanımları yetersiz olduğu için sismik bilgi toplamamıştı.
Denemeye değer
ABD-Rusya’nın planladığı zeplin veya Venüs’ün cehennem sıcaklıklarına dayanacak donanımların öncesinde, helyum dolu balonlar Venüs’ü atmosferden keşfetmek için iyi bir başlangıç olabilir. Venüs’ün çok daha kalın bir atmosfere sahip olması sesötesi rüzgarların ölçülmesini kolaylaştıracak. Öte yandan süpersonik hızlardaki rüzgarlar balonların kolayca kontrolden çıkmasına neden olabilir.
Bilim insanları yine de balonların 2 şiddetindeki depremleri tespit edebileceğini ve uzun süreli bir hipotezi sonunda kanıtlayabileceğini düşünüyor: Sarsıntıların Venüs’ün çekirdeğinden kaçmaya çalışan ısı ile tetiklendiği.
Venüs de tıpkı Mars gibi Güneş Sistemi’nin yaşanabilir bölgesinde yer almasına rağmen büyük bir değişimden geçerek yaşanmaz bir hale gelmiş durumda. Bir hava balonu filosu, Venüs’ün nasıl tüm suyunu kaybettiğini ve neden manyetik alanı olmadığı hakkında da bilgiler sunabilir.
NASA, Oklahoma eyaletinde yapılacak deneyler ile balon programında ilerlemeyi amaçlıyor. Bir sonraki aşamada Venüs atmosferine dirençli drone’ların geliştirilmesi var.
Öyle görünüyor ki Mars ve ötesini keşfetmeye odaklı insanlık yakın gelecekte en merak edilen gezegenlerden biri olan Venüs’e odaklanacak. Karşımıza neler çıkacağını düşünmek şimdiden heyecan verici. Özellikle Venüs’ün bulutlarında yaşam olabileceği bile öne sürüldükten sonra.