Aralık 1938 : Nükleer Bölünme
“Olası iki son vardır: Elde ettiğiniz sonuç hipotezinizi doğrularsa o zaman bir ölçüm yapmışsınızdır. Eğer sonuç, hipotezinize karşı ise bir keşif yapmışsınız demektir.”
Enrico Fermi Kimdir?
29 eylül 1903 doğumlu İtalyan fizikçi Enrico Fermi, ilk nükleer reaktör ile ilgili çalışmaları ve kuantum teorisi, nükleer ve parçacık fiziği ve istatistiksel mekanik alanlarına katkıları ile tanınır. İlk nükleer reaktörün tasarımını yapan kişidir. Fermi nükleer enerjinin kullanımı ile ilgili birkaç patent sahibi olmuştur ve indüklenmiş radyoaktivite üzerine çalışmaları sırasında kullandığı nötron bombardımanı tekniği ve uranyumötesi elemenlerin keşfi sayesinde 1938 Nobel Fizik Ödülü’nü kazanmıştır. Hem teorik hem deneysel alanda başarılı olan sayılı fizikçiden biridir. İlk defa atomu parçalara ayıran fizikçi olarak bilinen Fermi, ondan sonraki araştırmaları ise nükleer enerji üretimi için öncülük olmuştur.
Manhattan Projesi ve Atom Bombası
1939’da New York Columbia Üniversitesi’ne fizik profesörü olarak atanan Fermi, oradayken uranyum nötronların fisyon yapan uranyuma yayılması halinde diğer uranyum atomlarını bölen ve muazzam miktarda enerji açığa çıkaracak bir zincir reaksiyonu başlatabileceklerini keşfetti. Deneyleri, 2 Aralık 1942’de Chicago’nun atletik stadyumu altında Chicago’da ilk kontrollü nükleer zincir reaksiyonuna yol açtı.
Daha sonra II. Dünya Savaşı sırasında Fermi, atom bombasının geliştirilmesine odaklanan Manhattan Projesi‘nin başlıca liderlerinden biri oldu. Yeni ülkesine olan bağlılığını ilerletmek için Fermi ve karısı 1944’te Amerikan vatandaşı oldu.
Savaştan sonra Fermi, Atom Enerjisi Komisyonu Genel Danışma Kurulu’na atandı. Ekim 1949’da komisyon, hidrojen bombasının gelişimini tartışmak için toplandı. Fermi bu ihtimal karşısında dehşete düştü ve daha sonra komitenin raporuna H-bombasını en sert dille kınayan bir yazı yazdı. Başkan Harry S. Truman, Fermi’nin ve diğerlerinin uyarılarını göz ardı ederek bombanın geliştirilmesini emrettiğinde Fermi, süper bomba yapmanın mümkün olmadığını kanıtlamayı umarak hesaplamalara yardımcı olmak için New Mexico, Los Alamos’a döndü.
Aralık 1939 : Einstein’ın mektubu
“Hayal gücümden özgürce yararlanacak kadar ressamımdır.. Hayal gücü bilgiden daha önemlidir. Bilgi sınırlıdır. Hayal gücü ise dünyayı çevreler.”
Albert Einstein Kimdir?
14 Mart 1879 Almanya doğumlu teorik fizikçi Albert Einstein, modern fiziğin (kuantum mekaniğinin yanısıra) iki temelinden birisi olarak kabul edilen görelilik teorisini geliştiren kişiydi. Aynı zamanda çalışmalarının bilim felsefesi üzerindeki etkisiyle de tanınsa da, kendisi en çok “dünyanın en ünlü denklemi” olarak adlandırılan Kütle-Enerji Denkliği formülü ‘E = mc2’ ile tanınır. Kuantum teorisinin gelişiminde çok önemli bir adım olan “teorik fiziğe verdiği hizmetlerden ötürü ve özellikle fotoelektrik etki yasasını keşfettiği için 1921’de Nobel Fizik Ödülü’nü almıştır.
ABD’ye Atom Bombası Uyarısı Mektubu
Enrico Fermi’nin atom çağını resmen başlatmasının ardından atom enerjisinin silahlarda kullanılabileceğini öngören Albert Einstein, 1939 yılında Alman araştırmacılarının atom bombası üzerinde hazırlıklarına başladığı ve çalıştıkları yönünde ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt’e Leo Szilard’la birlikte bir mektup yazmıştır. Roosevelt, II. Dünya Savaşı’nda Almanya’nın atom bombasının geliştirmesine yönelik ihtimalini riske atmamış ve Manhattan Projesi’ni başlatmıştır.
Einstein ve ekibinden atom bombası üretmelerini fakat bunu sadece gözdağı vermek için bulunduracaklarını belirterek güçlü bir bomba yapmalarını istemiştir. Einstein projeye yalnızca bu şartları altında katılmıştır. Tüm bu bilim insanları 1945 yılında Los Alamos, Meksika’da atom enerjisinin kullanımını araştırmış, saf Uranyum ve Plutonyum’dan 50’şer kg üretmiştir. Ardından atom bombasının kullanılmayacağı sözünü veren ABD Başkanı Roosevelt öldükten sonra ülkenin başına geçen Truman hiç çekinmeden Japonya’yı atom bombasıyla yerle bir etmiştir.
Yaşananlar üzerine Albert Einstein’ın kurduğu şu cümle akıllarda kalmıştır: “Bilseydim, bilim insanı değil çilingir olurdum!”
İlginizi çekebilecekler:
İki Atom Bombasından Sağ Çıkan Adam: Tsutomu Yamaguchi
Hamam böcekleri Atom Bombasından Sağ Çıkabilir Mi?
Nükleer Silahlar Geleceğimizi Tehdit Etmeye Devam Edecek Mi?
