NASA Perseverance uzay aracının Mars’a iniş yapmasına günler kala, Kızıl Gezegen’in yüzeyinde oldukça uzun, gizemli bir bulut gözlemlendi.
ESA (Avrupa Uzay Ajansı) Mars Express uydusu, 17-19 Temmuz tarihleri arasıda Mars’ın yüzeyinde son derece ilginç gözlemlerde bulundu. 2004’te bu yana Mars’ın yörüngesinde turlayan uydunun Görsel Gözlem Kamerası (VMC) ile çektiği görüntüler, Avrupa Uzay Ajansı tarafından dün yayınlandı.
Görüntülerde, Mars’ın kendine özgü ve gizemli bir bulutu görülüyor. Atmosferi son derece ince olan Mars’ın yüzeyinde uzunlamasına bir bulutun nasıl oluştuğunu düşündüğünüzde aklımıza yanardağ faaliyetleri geliyor. Ancak her yıl Arsio Mons yanardağının tepesinde beliren bulut, düşünüldüğünün aksine volanik faaliyetlerle bağlantılı değil. Gözlemler, bulutun 20 kilometre yüksekliğindeki yanardağın güçlü rüzgarlara maruz kalan tarafından yükseldiğini gösteriyor.
AMEC (Arsia Dağı Uzun Bulutu) adı verilen yapının uzunluğu 1,800 kilometreye ulaşabiliyor. ESA’ya göre, bulut Dünya’daki yer teleskopları tarafından tespit edilebilecek bir boyuta sahip. İspanya Basque Country Üniversitesi’nden Jorge Hernandez-Bernal, “AMEC’i yıllardır gözlemlediklerini ve bir süredir ortaya çıkmasını beklediklerini” belirtti. AMEC, her yıl Mars’ın kış gündönümü zamanında kendini gösteriyor. Sabah saatlerinde oluşmaya başlayan ve takip eden saatlerde büyüyen bulut ardından hızlıca dağılıyor. Bu hızlı meteorolojik doğum ve ölüm süreci neredeyse her 80 günde bir tekrarlanıyor.
Hernandez-Bernal, AMEC’e yönelik gözlemlerin 11 yıl öncesine uzandığını not düştü. En son gözlem ise iki sene önce yapılmıştı. Öncesindeki gözlemler ise yine Mars Express tarafından 2009, 2012 ve 2015’te gerçekleştirilmişti. Mars’ta mevsimlerin Dünya’dan iki kat daha uzun sürmesi, AMEC döngülerinin arasındaki sürecin de ana belirleyicisi oluyor (Mars’ta bir yıl 687 Dünya gününe eşit).
AMEC, buz-su içeren bir bulut oluşumunu temsil ediyor. Astronomlar bulutun Mars atmosferindeki toz miktarıyla bağlantısı olduğunu düşünüyor. Ancak AMEC ve benzeri bulutlar hakkında ortaya çıkarılması gereken çok fazla bilgi var. Akla ilk gelenler AMEC’in ilk ne zaman oluştuğu ve nasıl olup da sabahın erken saatlerinde belirdiği.
Jüpiter’in içinde kaybolup gittiğimiz atmosferi gibi Mars da son derece ilginç meteorolojik gizemlere sahip. Sizce Kızıl Gezegen uzun bulutunu Perseverance’ı selamlamak için oluşturmuş olabilir mi?