12 yıl önce fırlatılan uzay aracı Rosetta, planlandığı rotada 67P/Churyumov-Gerasimenko kuyrukluyıldızına inerek görevini tamamladı. 786 gündür 67P’nin etrafında dönen uzay aracı, daha önce bir sonda aracı Philae’yi kuyrukluyıldıza göndermiş, fakat sonda aracı kuyrukluyıldızdan boş uzaya geri sekmişti.
Canlı yayınlanan bu inişin finali Rosetta’nın 67P’ye inmesi ve son sinyali yollaması olarak planlanmıştı. Öyle de oldu. Hızını saatte 3.2 km’ye düşüren araç, yürüme hızında inişini gerçekleştirdi.
Zemine inişi sırasında kuyruklıyıldız yapısı ile ilgili önemli bilgi toplayan aracın elde ettiği bütün verilerin yıllarca işlenebilecek düzeyde fazla olduğu belirtildi. Rosetta Projesi bilim insanlarından Matt Taylor; “Yakın tarihte yapılan uzay araçlarıyla beraber kuyrukluyıldızlara daha yakından bakabiliyoruz. Bundan önce yüzeye 2 kilometre yaklaşabilmişken şu anda 2 kilometreden daha yakınız. Kuyrukluyıldızın hızlanıp harekete geçtiği ‘hızlanma bölgesi’ ile ilgili bilgi alabildik” sözlerini kullandı.
İnişin önemli sonuçlarından bazıları, 67P’nin yüzeyinde büyük ölçekte su buzunun bulunması, ‘coma’ (kuyrukluyıldız saçı) bölgesinde moleküler oksijen bulunması, 67P’nin farklı yer şekilleri ve pofuduk bir çekirdek bulundurması yönünde.
Bu inişin önemli sonuçlarından biri de araçta kullanılan ekipmanın gaz katmanından buz katmanına geçişi sırasında ne kadar dayanıklı kalabildiğinin görülebilmesi oldu.
Rosetta’nın İnişi Gerekli Miydi?
Hem evet, hem de hayır. Aslında Rosetta sadece uzayda süzülebilen bir kuyrukluyıldız avcısıydı. İniş için tasarlanmamıştı. Ama projedeki bilim insanları bunun çok da iyi bir görev sonu finali olmayacağını düşünerek uzay aracını indirme kararı aldılar.
İniş için uygun ekipmanı olmayan Rosetta, güneş panellerini kullanarak, tıpkı kanat çırpan bir kuş gibi inişini gerçekleştirmişti. Normalde iniş kazası olarak adlandırılacak bu olay, bilinçli iniş olarak kayıtlara geçti.
Bunun sebebi ise tamamen duygusal, tıpkı yavru kedisi evden kaçan bir çocuğa kedinin muhtemelen öldüğünü söyleyememeye benziyor. Bilim insanlarının da uzay araçlarına verdiği önem düşünülürse, uzay aracının tek parça iniş yapması onlar için önemliydi. ESA uzay araçları yöneticisi Andrea Accomazzo’nun sözleri şöyle: “Onu uzayda bırakabilir, kuyrukluyıldızdan sekmesini sağlayabilir veya basitçe kapatabilirdik. Bu bir sorun olmazdı, iniş yapması, biraz da psikolojik bir şey”
İnsanların, bilim insanlarının da tepkisine bakılırsa, bu onlar için gerçekten önemli. 20 yıl boyunca uğraştıkları bir projenin yavaş iniş, veri toplama aşamalarıyla beraber kendi üzerindekileri yükü de yavaşça atan insanlar bu büyük finali hak ediyor olmalı.
Güle güle Rosetta.
#MissionComplete #CometLanding pic.twitter.com/dEXrDUCHML
— ESA Rosetta Mission (@ESA_Rosetta) September 30, 2016