Her galaksinin merkezinde süper dev bir karadelik yer aldığını biliyoruz. Samanyolu’nun kalbindeki dev, astronomi dünyasının neye benzediğini fazlasıyla merak ettiği Sagittarius A*. Yakın geçmişte SgrA*’nın görüntüsünü ortaya çıkarmak için benzersiz bir projeye imza atan bilim insanları, öyle görünüyor ki teleskoplarını şimdi bir başka süper dev karadeliğe çevirecek.
Söz konusu karadelik, Şubat 2017’de açıklanan yeni bir karadelik sınıfına ait ikinci adayı tespit ediyor. Türk gökbilimci Bülent Kızıltan’ın başında yer aldığı araştırmada, bilim insanları küçük ve süper dev karadeliklerin ortasını temsil eden ilk ‘orta kütleli karadeliği‘ 47 Tucanae adlı yıldız kümesinde keşfetmişti.
Nature Astronomy dergisinde yayımlanan en son araştırmada ise Japonya’nın Keio Üniversitesi’nden Tomoharu Oka ve ekibi ikinci orta kütleli karadeliği keşfettiklerine inanıyor. Söz konusu karadelik, Samanyolu’nun merkezindeki “CO–0.40–0.22” adlı moleküler gaz bulutunda yer alıyor.
Oka, düzensiz bir moleküler gaz bulutunu temsil eden CO–0.40–0.22’nin ‘atomların bir araya gelmesini sağlayacak sıcaklıkta’ olduğunu not düştü. Japon gökbilimciler tarafından ilk kez 2015’te incelenen gaz bulutunun, “105 Güneş kütlesindeki bir karadeliğin çekim gücüyle etkileşim halinde olduğu” düşünülüyor.
Sayısal simülasyonlar da, gaz bulutunun arkasında bir orta kütleli karadelik (IMBH) olduğuna işaret etti. Eğer doğrulanırsa, Samanyolu’nda SgrA*’nın ardından en büyük ikinci karadelik keşfedilmiş olacak.
Samanyolu’nun merkezindeki süper dev karadeliğin ilk görüntüsü elde edildi
Samanyolunda 1 milyar karadelik olabilir
Oka, “Dev galaksilerin merkezilerinde Güneş’in 1 milyon katı ve daha fazla kütleye sahip karadelikler bulunduğunu kabul ediliyor… Ancak bu karadeliklerin kökenleri halen bilinmiyor” ifadesini kullandı.
Süper dev karadeliklerin IMBH aracılığıyla ortaya çıktığını öne süren bir teori, orta kütleli karadeliklerin zamanla büyüyen tohumlar olabileceğini savunuyor. Bu düşünce, Evren sadece birkaç yüz milyon yaşında iken ortaya çıkan orta kütleli karadeliklerin şimdi nasıl süper dev karadelik haline geldiğini açıklıyor.
Oka, “Teorik çalışmalar Samanyolu’nda 100 milyon ile 1 milyar arasında karadelik olabileceğini gösteriyor. Ancak bugüne dek sadece 60 civarında tespit yapabildik” derken, karadeliklerin Evren’i genel olarak anlamarında büyük katkı sağlayacağını belirtti.
Gökbilimciler, Samanyolu’ndaki farklı bölgelerde tespit edilecek yüksek hızlı içeriklerin ‘sönük karadelik adaylarına’ işaret edebileceğini ve Genel Görelilik teorisini sınamak için yeni deney materyali sunacağını belirtti.
Kısa süre önce başlayan gözlemlerde, gökbilimciler SgrA* süper dev karadeliğini inceleyerek Einstein’ın 100 yıldan eski teorisini en büyük sınava sokmuştu. Yüksek çekim gücüne sahip cisimleri uzay-zamanı bükebileceğini savunan Einstein, bugüne dek yapılan birçok keşifte haklı çıkmıştı. SgrA*, Görelilik Teorisi için nihai ve en büyük sınav olarak kabul ediliyor.