Pazar, Aralık 8, 2024
More

    Samanyolu’nun merkezinde Güneş’ten 100,000 kat büyük kara delik bulundu

    Her galaksinin merkezinde süper dev bir kara delik yer aldığını biliyoruz. Samanyolu’nun kalbindeki dev, astronomi dünyasının neye benzediğini fazlasıyla merak ettiği Sagittarius A*. Yakın geçmişte SgrA*’nın görüntüsünü ortaya çıkarmak için benzersiz bir projeye imza atan bilim insanları, öyle görünüyor ki teleskoplarını şimdi bir başka süper dev kara deliğe çevirecek.

    Söz konusu kara delik, Şubat 2017’de açıklanan yeni bir kara delik sınıfına ait ikinci adayı tespit ediyor. Türk gökbilimci Bülent Kızıltan’ın başında yer aldığı araştırmada, bilim insanları küçük ve süper dev kara deliklerin ortasını temsil eden ilk ‘orta kütleli kara deliği‘ 47 Tucanae adlı yıldız kümesinde keşfetmişti.

    Nature Astronomy dergisinde yayımlanan en son araştırmada ise Japonya’nın Keio Üniversitesi’nden Tomoharu Oka ve ekibi ikinci orta kütleli kara deliği keşfettiklerine inanıyor. Söz konusu kara delik, Samanyolu’nun merkezindeki “CO–0.40–0.22” adlı moleküler gaz bulutunda yer alıyor.

    Oka, düzensiz bir moleküler gaz bulutunu temsil eden CO–0.40–0.22’nin ‘atomların bir araya gelmesini sağlayacak sıcaklıkta’ olduğunu not düştü. Japon gökbilimciler tarafından ilk kez 2015’te incelenen gaz bulutunun, “105 Güneş kütlesindeki bir kara deliğin çekim gücüyle etkileşim halinde olduğu” düşünülüyor.

    Sayısal simülasyonlar da, gaz bulutunun arkasında bir orta kütleli kara delik (IMBH) olduğuna işaret etti. Eğer doğrulanırsa, Samanyolu’nda SgrA*’nın ardından en büyük ikinci kara delik keşfedilmiş olacak.

    Samanyolu’nun merkezindeki süper dev kara deliğin ilk görüntüsü elde edildi
    Bir moleküler gaz bulutunun görüntüsü. Tüm dalgaboylarındaki ışığı neredeyse tamamen emdiği için ne sakladığı görülemiyor. [FORS Team, 8.2-meter VLT Antu, ESO]

    Samanyolunda 1 milyar kara delik olabilir

    Oka, “Dev galaksilerin merkezilerinde Güneş’in 1 milyon katı ve daha fazla kütleye sahip kara delikler bulunduğunu kabul ediliyor… Ancak bu kara deliklerin kökenleri halen bilinmiyor” ifadesini kullandı.

    Süper dev kara deliklerin IMBH aracılığıyla ortaya çıktığını öne süren bir teori, orta kütleli kara deliklerin zamanla büyüyen tohumlar olabileceğini savunuyor. Bu düşünce, Evren sadece birkaç yüz milyon yaşında iken ortaya çıkan orta kütleli kara deliklerin şimdi nasıl süper dev kara delik haline geldiğini açıklıyor.

    Sagittarius A*

    Oka, “Teorik çalışmalar Samanyolu’nda 100 milyon ile 1 milyar arasında kara delik olabileceğini gösteriyor. Ancak bugüne dek sadece 60 civarında tespit yapabildik” derken, kara deliklerin Evren’i genel olarak anlamarında büyük katkı sağlayacağını belirtti.

    Gökbilimciler, Samanyolu’ndaki farklı bölgelerde tespit edilecek yüksek hızlı içeriklerin ‘sönük kara delik adaylarına’ işaret edebileceğini ve Genel Görelilik teorisini sınamak için yeni deney materyali sunacağını belirtti.

    Kısa süre önce başlayan gözlemlerde, gökbilimciler SgrA* süper dev kara deliğini inceleyerek Einstein’ın 100 yıldan eski teorisini en büyük sınava sokmuştu. Yüksek çekim gücüne sahip cisimleri uzay-zamanı bükebileceğini savunan Einstein, bugüne dek yapılan birçok keşifte haklı çıkmıştı. SgrA*, Görelilik Teorisi için nihai ve en büyük sınav olarak kabul ediliyor.

    Einstein’ın teorisi en zorlu sınavı da geçmek üzere

    EN COK OKUNANLAR

    İlgili Makaleler