George Mason Üniversitesi’nden iki öğrenci, ses dalgaları kullanarak alevleri etkisi hale getiren cihaz geliştirdi. ‘Bas gücüyle’ alevleri söndüren cihaz yangınla mücadelede yeni bir sayfa açabilir.
ABD’li iki genç mühendis, ses dalgalarının sakladığı kuvveti ‘yangın söndürücü’ olarak ortaya koymayı başardı. Pentagon’un özel Ar-Ge birimi DARPA’nın da dahil olduğu çeşitli çalışmalarda, ses dalgaları kullanarak belli mesafelerden öldürücü olmayan silah ve cihazlar geliştirilmek istendiği biliniyor. Bu alanda yangın söndürebilen ilk cihaz ise üniversiteli iki mühendis tarafından geliştirildi.
Bilgisayar mühendisi Viet Tran ve elektrik mühendisi Seth Robertson’ın geliştirdiği teknolojinin çıkış kaynağı, ses dalgalarıyla nesneleri hareket ettirebilmeye dayanıyor. Ses dalgaları, etkiledikleri nesnenin ileri geri hareketine bağlı olarak mekanik özellik de ortaya koyuyor. Tran ve Roberston, ses dalgaları aracılığıyla yanan obje ile etrafındak oksijenin arasındaki bağlantıyı keserlerse, yangını da söndürebileceklerini anladı.
Deneme-yanılma aşamasında hoparlör kullanan ve belli hedeflere farklı frekanslarda sesler yönlendiren ikili, çok yüksek frekanslara kıyasla düşük frekanslı seslerin alevler üzerinde oldukça etkili olduğunu fark etti.
Gelecek vaat ediyor
İlk denemelerde başarı gösteren ikili, ardından ses dalgalarını hedefe odaklayacak taşınabilir bir cihaz üretti. Amplifikatör, güç kaynağı ve kartondan yapılma kolimator (yönlendirici), büyük bir teneke kutu görünümlü yangın tüpünü ortaya çıkardı.
Tran ve Robertson, kimyasal yerine ses dalgalarıyla alevlerle mücadele edebilen etkileyici cihazlarını şu an için ufak yangınları söndürmek için kullanabiliyor. Ancak büyük çaplı yangınlar da kullanılabilmesi için adı henüz belli olmayan cihazın geliştirilmesi gerekiyor.
Cevap bulması gereken en önemli soru, alevlerden arındıktan sonra halen sıcak olacak nesnenin dış etkenler dolayısıyla yeniden alev alma ihtimalinin nasıl önleneceği. Beli DARPA bu aşamada iki genç mühendise yardımcı olmalı.