Son yıllarda yapay zeka, her alanı olduğu gibi tıp alanını da etkiliyor.
1943’te ilk defa hayatımıza giren Yapay Zeka kavramı, her alanda insan hayatını olumlu veya olumsuz etkiledi, etkiliyor. Yapay zeka, insana özgü olan fikir üretme, iletişim kurma, sorun çözme, düşünme ve algılama gibi becerileri ortaya koyma kabiliyetidir. Bu analiz dehası, Tıp biliminin karşı konulamaz kümülatif bilgi birikimiyle birleşince ortaya ne kadar güzel sonuçlar çıkmış veya çıkmaya devam ediyor görelim.
Yapay Zeka, hiç şüphesiz son teknolojik ilerlemelerle beraber insanlık son buluncaya kadar bizimle olmaya devam edecek. Tıp, insanın hayatını ve neslini devam ettirebilmesi için en önemli unsur olduğu için yapay zeka ister istemez tıp alanına dahil olacaktı ve oldu da.
Yapay Zeka’nın tıp alanına dahil oluşu ilk önce eğitimden başladı, bu sebeple yapay zeka konusunda öğrencilerin fikri alınmaya başlandı. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesinde, 2018-2019 eğitim-öğretim yılında 409 öğrenciyle yapılan bir araştırmaya göre, öğrenciler hem tıp eğitiminde hem de hastanelerde yapay zekanın kullanılmasını istiyor. Aynı zamanda bunun gerekli olduğunu düşünüyorlar. Görüntüleme ve tanı tekniklerinde de klasik yöntemler kullanmak yerine yapay zekanın öğrencilere daha çok güven verdiğini görmekteyiz.
Sonuçlar yapay zekanın, genç hekim adaylarınca bir lüks değil gereklilik olarak görüldüğünü göstermiştir. Eğitimde yapay zeka arttıkça uygulamaları pratiğe de dökülmüş ve cerrahinin, temel tıp bilimlerinin, dahili tıp bilimlerinin göz ardı edilemeyecek bir aracı olmuştur.
Kardiyolojide yapay zeka uygulamaları uzun zamandır devam etmektedir. Kardiyoloji, kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarını ilgilendiren bir alandır. Benzer semptomlar içeren çok fazla hastalık olduğu için doktor doğru tanıyı bulmakta zorlanabilir. Tam da bu sebepten ötürü ekokardiyogramlar, MRI’lar veya BT taramaları kardiyolojide kullanılmaya başlanmıştır. Böylece ayrıntılı analizlerle teşhis koymak kolaylaşmıştır.
İngiltere Nottingham Üniversitesi’nden bir grup araştırmacı, herhangi bir doktora ihtiyaç olmadan kalp krizi ve inme ihtimalinizi öngörebilen bir makine geliştirdi. Algoritma sonuçları, yüzde 74.5 ile yüzde 76.4 arası doğruluk gösterdi. Araştırmalar, dünyanın en ünlü bilim dergilerinden Science ile yaptıkları röportajda şunları ifade ettiler: “Biyolojik sistemlerde çok fazla etkileşim var. İnsan vücudunun gerçeği bu. Bilgisayar bilimi de bu etkileşimleri ortaya çıkarmamızda oldukça büyük bir yardım sağlıyor.” Yorumlarında bulundular.
Bütün tıp uzmanlık alanları içerisinde nöroşirürji, teknoloji ve bilimden her zaman ilk etkilenen alanlardan biri olmuştur. Beyin cerrahisinde “makine öğrenimi” teknolojisiyle yapay zeka çok kısa sürede beyin hastalıklarının tanı ve tedavisini kolaylaştırmıştır.
Son yıllarda Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Mühendislik Fakültesi tarafından geliştirilen yeni “Yapay Zeka Temelli Tıbbi Tanı Mekanizması” ile beyin tümörleri ve beyin kanaması vakalarının ön tanısı 5 saniye içinde yapılabiliyor. Bu yönde yapılan çalışmalar arttıkça hekimler de geleneksel yöntemlerden sıyrılarak modern yöntemlerle ilgilenmeye başlıyor. Dünyanın en büyük tıp makale sitesi olan Pubmed`de nöroloji ve yapay zeka kelimelerinin beraber aratılması ile makalelerde bulunması ivmelenerek artmış ve artmaktadır.
Küresel bir pandemi ile karşı karşıya kaldığımız şu günlerde yapay zeka da pandemi sürecimizde büyük rol oynuyor. Yapay Zeka; teşhis, aşı, sağlık, veri alanlarında insana hizmet veriyor. Koronavirüs`ün temassız tanısında chatbotlar rol oynuyor. Fransa merkezli Clevy.io adlı girişim (veya start-up) Fransız hükümetinin de kullandığı bir chatbot geliştirdi. Söz konusu chatbot, hükümetten gelen koronavirüs bilgilerini değerlendiriyor, yasakları ve yapılması gerekenleri aktarıyor. Virüse iyi gelen egzersizleri dahi halkın paylaşımına sunuyor.
Bugüne kadar 3 milyon mesaj alan chatbot, hükümetin kaynaklarını zorlamadan koronavirüs ile ilgili risk değerlendirmesi bile yapabiliyor. Fransa’nın gelişmiş şehirlerinden Strasbourg, Orléans ve Nanterre gibi şehirler bu chatbot’u doğru bilginin yayılımı amacıyla kullanıyor.
İnsan hayatının bile makineleşmeyle yeni ayrıcalıklardan faydalanması, yapay zekanın ne kadar önemli işlere imza atmakta olduğunu gösterir.
Biz mi yapay zekayı geliştiriyoruz, yapay zeka mı bizi geliştiriyor?
Kaynakça:
http://norosirurji.dergisi.org/pdf/pdf_TND_1385.pdf
http://www.yogunbakimdergisi.org/managete/fu_folder/2010-01/2010-9-1-031-041.pdf