Antik Mumyanın X-Ray Taraması Beklenmedik Bir Keşfi Ortaya Çıkardı

0
16292
royalsocietyjournal stuartrstock
royalsocietyjournal stuartrstock

Bilim insanları, üzerinde bir kadının portresini içeren munyanın X-ray taramasını gerçekleştirdiklerinde beklenmedik bir keşfe imza attılar.

Antik Mısır mumyasının X-ray taraması, üzerindeki kadın portresine nazaran beş yaşındaki bir çocuğun bedenini ortaya çıkardı. Oldukça iyi korunan mumyanın üzerinde küçük bölgelere odaklanarak uygulanan yüksek çözünürlüklü X-ray “mikro ışınları”, mumyanın içinde küçük bir çocuk yattığını gösterdi.

Mumyanın dişleri ve kalça kemiği üzerinde gerçekleştirilen bilgisayarlı X-ray tomografisi (CT) taramaları, küçük kızın yaşının doğrulanmasını sağladı. Öte yandan, kemiklerinde ölümüne sebebiyet vermiş olabilecek bir travma izine rastlanmadı.

Journal of the Royal Society Interface dergisinde yayımlanan araştırmada, yüksek çözünürlüklü X-ray taramalarının aynı zamanda çocuğun karnında bulunan ilginç bir nesneyi de ortaya çıkardığı belirtildi. Söz konusu nesne ve mumya hakkında birçok bilgi, yaklaşık 20 yıl önce gerçekleştirilen ve eski teknolojilerin kullanıldığı taramalarda fark edilmemişti.

Bilim insanları, mumyanın spesifik bölgeleri üzerinde X-ray kırınımı kullandı. Kristalleşmiş yapılardaki atomlardan yansıyan X-ray ışınlarının farklılaşmış kırılma desenleri, yapıların hangi maddelerden yapıldığı hakkında bilgi sundu.

Portrait of woman on Egyptian child mummy
Stuart R. Stock

Esrarengiz Eşya Ölümden Sonraki Koruyucu Mu?

Araştırmanın başını çeken ABD Northwestern Üniversitesi Feinberg Tıp Yüksekokulu’ndan Stuart Stock, X-ray kırınım yönteminin ilk kez muntazam tek bir parçayı temsil eden mumya üzerinde kullanıldığını belirtti. “Hawara Portait Mummy No. 4” adını taşıyan mumya, Northwestern Üniversitesi’nin Block Sanat Müzesi’nde yer alıyor. Mısır’ın antik Hawara bölgesinden 1910 ve 1911 yıllarında yapılan kazılarda çıkarılan mumya, Mısır’ın Roma yönetimi altında olduğu M.S birinci yüzyıla ait.

LiveScience’a açıklama yapan Stock, “Roma döneminde Mısır’daki mumyaları önlerine portre yerleştirerek hazırladıklarını” belirtti. Antik Mısır’da bu şekilde binler mumya hazırlandı. Ancak birçok mumyadan portreleri sonradan söküldü. Bugün portre taşıdğını bilinen yaklaşık 150 mumya bulunuyor.

Mummy No. 4 mumyasının portresi bir kadına ait olsa da, içinde yatan çocuğun kalıcı dişleri bile henüz çıkmamıştı. Kafasından topukların kadar boyu 937 milimetre olarak ölçülen mumyanın, üzerindeki katmanlarla bir 50mm daha uzun belirdiği tespit edildi.

Araştırmacılar aynı zamanda tabutun içinde 36 tane iğne benzeri nesne keşfetti. 11 tanesinin baş ve boyun, 20 tanesinin ayaklar ve beş tanesinin de gövde civarında olduğu belirtildi. X-ray kırınım taramaları ile bu nesnelerin mumyayı sabitleştirmek için kullanıldığı düşünülen metal kablo veya iğne olduğu anlaşıldı.

İlgi çekici bir tespit, mumyanın sargılarında yer alan bozuk bir katman oldu. Araştırmacılar, raihplerin defin işlemi esnasında sargıları sabitlemek için çamur kullanmış olabileceği düşüncesini öne sürdü. Bir diğer ilginç tespit ise karnın üzerindeki sargılarda yer alan ve “Inclusion F” olarak adlandırılan 7 mm uzunluğunda bir nesne oldu.

child mummy's body
Stuart R. Stock

X-ray kırınımı ile nesnenin kalsitten yapıldığı anlaşıldı ancak ne olduğu çözülemedi. Stock, çocuğun vücudunun mumyalanma esnasında zarar görmüş ve bu yüzden bir tılsım ile gömülmüş olabileceğini belirtti. Antik Mısır’daki mumyalarda, zarar gören vücudun üzerine ölümden sonraki hayatta korunması için bir bokböceği yerleştirildiği biliniyor. Stock, kalsit “şişkinliğin” sargılar içine konmuş bir bokböceği için uygun büyüklükte olduğunu ve konumunun da bu bilgiyi doğruladığını belirtti.

CT taramaları, mumyanın içindeki birçok nesnenin ne olduğu konusunda kesin bir bilgi sunmadı. Stock, “Ne zaman böyle bir çalışma yapsanız birçok iyi cevap buluyorsunuz. Aynı zamanda birçok da soru işareti beliriyor” ifadesini kullandı.

Kaynak: Sciencealert