Bilim insanları Kuzey Amerika sularında ilk kez dev bir mürekkep balığının görüntülerini elde etti. Görüntüler biyologlar için nadir bir hazine olarak kabul ediliyor.
Uzunlukları 9-12 metre arasında değişebilen dev mürekkep balıkları, suların 300 ile 1,000 metre derinliğinde yaşayan kafadanbacaklıları temsil ediyor. Gün ışığının ulaşamadığı ve basıncın çok yüksek olduğu derinliklerde yaşayan en gizemli canlılardan biri olan dev mürekkep balıkları, nadir olarak ölü olarak karaya vuruyor. Aksi takdirde bu canlılar üzerinde araştırma yapmak neredeyse imkansız.
Gelişen bilimsel donanımlar sayesinde son yıllarda yaşam alanlarında gözlemlenen dev mürekkep balıklarına ait en ilginç görüntülerden biri, Okyanus Araştırması ve Koruma Derneği’nden (ORCA) Edie Widder tarafından 2013’te Japonya’nın Ogasawara takım adalarında görüntülenmişti.
Bir diğer bilim insanı Nathan Robinson, geçtiğimiz hafta ABD’nin New Orleans eyaletinden 160 km ötede, Meksika Körfezi açıklarında bir ilk olan görüntüler yakaladı. Kameraya takılı olan denizanasına bir anda dev bir mürekkep balığı saldırdı. Robinson bu olay yaşandığı esnada Widder’ın yıllar önce kendi geliştirdiği Medusa kamerası ile çektiği görüntüleri izliyordu. Bu sefer, aynı kamera sistemi Kuzey Amerika açıklarındaki ilk dev mürekkep balığını yakaladı. Böylece Medusa sisteminin Kuzey Amerika sularındaki beşinci denemesinde başarıya ulaşıldı.
Widder, dev mürekkeplerin robotik denizaltılardan rahatsız olduğunu fark ederek, “elektronik bir deniz anası” (e-jelly) görünümü sunan Medusa sistemini geliştirdi. Kameranın parlaklığı Atolla wyvillei deniz anası türünden kopyalandı. Kameranın bir diğer özelliği, dev mürekkeplerin göremediği uzun kırmızı ışık ile gözlem alanını aydınlatmaları. Yapay deniz anası ışığı, “bir yardım çağrısı” görevi görüyor. Deniz anaları yakalandıklarında parlaklık saçıp diğer avcıların dikkatini çekiyor. Böylece iki avcının kavgasında ortadan sıvışmayı deniyorlar.
Robinson tarafından çekilen videolarda, dev mürekkep vantuzlu kolları ile deniz anasına yaklaşıyor ve bir süre sonra ilgisini kaybedip uzaklaşıyor. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’ne (NOAA) bağlı laboratuvara gönderilen videoları inceleyen uzmanlar, mürekkep balığının 3 metre boylarında ve genç olduğunu tespit etti.
Görüntüler son derece az bilgi bulunan dev mürekkep balıklarının nerede, nasıl yaşadıkları ve popülasyonları hakkında az da olsa bilgi verebilir. İspermeçet balıkları tarafından yendikleri bilinen dev mürekkeplerin henüz tek bir türüne ait delil bulunuyor. Antarktika derinliklerinde yaşayan korku filmlerinden fırlama devasa mürekkep balıkları ise bir diğer bilinmeyen.
Dev mürekkepler, “derin suların getirdiği irilik” ile doğrudan bağlantılı kabul ediliyor. NOAA, “karanlık okyanusların” içinden çıkan deniz örümcekleri, kabuklular, karidesler ve denizanalarının da yüzeye yakın yaşayanlara kıyasla dev boyutlarda olduğunu belirtiyor. Bu durumun sebebinin, derinlerde az avcı olması ve canlıların yeterli yiyecek olduğu sürece büyüyebildikleri kadar büyümeleri olduğu düşünülüyor.
Dış gezegenleri keşfettiğimiz ve Mars’a koloni kurmaya hazırlandığımız yıllarda, derin suların karanlığını çözmeye halen çok uzağız.