Japonya Uzay Ajansı (JAXA), ikinci kez bir asteroitten numune toplama görevini başarıyla tamamladı. Ryugu asteroidinden numune toplayan Hayabusa2 uzay aracı, 5 Aralık tarihinde Avustralya’ya iniş yaptı.
Hayabusa2, Güney Avustralya eyaletinin başkenti Adelaide’ın 500 kilometre uzağındaki Woomera Yasaklanmış Bölgesi olarak bilinen bozuk araziye iniş yaptı. Hayabusa2, Haziran 2018 ile Kasım 2019 tarihleri arasında üzerinden gözlemler gerçekleştirdiği Ryugu asteroidinden topladığı numuneleri Dünya’ya getirdi. Japonya, bir asteroitten ilk numune toplama görevini 2010’da gerçekleştirmiş ve Hayabusa göreviyle Itokawa adlı göktaşının tozlarını Dünya’ya getirmişti. Hayabusa görevinde toplanabilen numune miktarı 1 miligramdan bile düşükken, Hayabusa2’nin 100 miligramın üzerine çıkmış olması bekleniyor. C tipi asteroit sınıfına giren Ryugu, su ve karbon içerikli organik bileşenler bakımından bir göktaşını temsil ediyor.
JAXA’dan yapılan açıklamada, “Dünya’yı oluşturan materyallerin, Güneş Sistemi’nin ilkel zamanlarında etkileşim halinde olduğunu ve bu etkileşimlerin izlerinin halen C tipi asteroitlerde saklandığını belirtti. Ryugu gibi asteroitlerden getirilecek numuneler ile Güneş Sistemi’nin evrimi ve yaşamın yapı taşlarının kökenlerini daha iyi anlamak mümkün olacak.
690 kilogram ağırlığındaki Hayabusa2 uzay aracı Aralık 2014’te ateşlendi ve 27 Haziran 2018 tarihinde Ryugu asteroidinin yörüngesine ulaştı. Ryugu üzerinde birçok gözlem yapan ve çok sayıda küçük araştırma sondası indiren Hayabusa2, aynı zamanda Alman Uzay-Havacılık Merkezi ve Fransa Uzay Ajansı CNES tarafından işbirliği ile geliştirilen MASCOT adlı mikrodalga boyutundaki sondayı da asteroide indirmeyi başardı.
Ryugu’nun yüzeyinden numune toplamak için iki girişinde bulunan Hayabusa2, ilk girişimi Şubat 2019’da gerçekleştirdi. Nisan 2019’da ise 2,5 kg ağırlığında bakır bir mermi ateşleyerek asteroit yüzeyinde 10 metre çapında bir krater oluşturdu. Temmuz ayında, yüzeye değerek çarpışma kraterinden saçılan enkazdan numune topladı.
Her iki girişimde elde edilen numuneler ayrı tutulacak. Böylece atmosfer etkisi ile değişen yüzeydeki materyal ile Ryugu’nun derinliklerindeki materyali karşılaştırma şansı elde edilecek.
Hayabusa2’nin Görevi Sona Ermedi
Hayabusa2, Kasım 2019’da Dünya’ya geri dönüş yolculuğuna başladı ve 26 Kasım 2020’de Dünya’dan yaklaşık 3,6 milyon km mesafede iken motorlarını ateşleyerek yaptığı manevra ile iniş yeri olacak Woomera’ya yönlendi. JAXA, yapılan manevranın hesaplamasının 1 km öteden bir uğur böceğini isabetlemek kadar hassas olduğunu belirtti.
Hayabusa2, 4 Aralık Cuma gübü 40 santimetrelik geri dönüş kapsülünü Dünya’dan yaklaşık 220.000 km mesafeden ateşledi. Ardından motorlarını tekrar ateşleyerek Dünya’dan uzaklaşmaya başlayan Hayabusa2, 2026’dda 2001 CC21 adlı küçük bir asteroidi ve ardından 2031’de 1998 KY26 adlı bir diğerini ziyaret edecek.
Bugün TSİ 20:28’de atmosfere giriş yapan geri dönüş kapsülü, saatte 43,190 km hızla yaptığı girşin ardından yere 10 km mesafe kala paraşütünü açtı ve başarıyla Dünya’ya iniş yaptı. JAXA, kapsülün yere değdiği anın TSİ 20:47 olduğunu açıkladı.
Helikopter ile toplanan kapsül ile taşınan numuneler JAXA’nın Dünya Dışı Numume İnceleme Merkezi’ne götürülecek. 2008’de kurulan merkez, özellikle uzay görevlerinde getirilen numunelerin incelenmesini amaçlıyor.
Ryugu materyalinin bir kısmı, dünyanın farklı bölgelerindeki laboratuvarlarda da incelenecek.
Kaynak: Space.com