Yeni bir araştırmaya göre, korku ve kıyamet senaryolarını ele “Contagion” benzeri filmler insanları gerçek hayattaki krizlere de daha iyi hazırlıyor.
Araştırma, kıyamet sonrası filmlerin sinema severlere koronavirüs pandemisi sürecinde pratik ve zihinsel avantajlar sunmuş olabileceğini belirtti.
Chicago Üniversitesi’nden Coltan Scrivner The Guardian’a yaptığı açıklamada, “Kıyamet sonrası filmler karakterlerin yerine kendinizi koymanızı ve farkında olmadan filmdeki senaryoları değerlendirmenizi sağlıyor” ifadesini kullandı. Scrivner, “İnsanlar filmler aracılığıyla dolaylı olarak eğitiliyor… Tuvalet kağıdı krizi yaşanacak bir senaryonun dışında neler gerekeceğini de öğreniyorsunuz” dedi.
Araştırmanın yazarları, kıyamet sonrası film ve kitapların “doğal seleksiyondan gönderilen bir hediye” olduğunu belirtti. Sebebi, kurgu üzerinden gerçek hayat senaryolarını bizlere tecrübe ettirmeleri.
Bilim insanlarının amacı, bir zombi veya uzaylı istilası yakın görünmediğinden, sosyal ayaklanmalar durumunda insanların ne kadar hazırlıklı olduğunu anlamaktı. Bu amaçla, 310 kişiye ne tarz filmleri beğendiklerini ve koronavirüs pandemisi başladığında ne kadar hazır yakalandıklarını, karantina sürecinde gerginlik, depresyon, asabilik ve uykusuzluk durumlarının seviyeleri soruldu.
Araştırma sonuçları, korku filmlerine bayılanların pandemiye çok daha direnç gösterdiğini, uzaylı istilası ile kıyamet sonrası senaryolara bayılanların ise hem dirençli hem de beklenmedik durumlara daha hazırlıklı olduğunu ortaya koydu.
Pandemi vurduğunda, tuhaf bir merakı olanlar ve Contagion gibi pandemi senaryosuna dayanan filmleri izleyenlerin de krize direnç konusunda daha fazla başarı gösterdiği belirtildi. Psikologlar, sonuçları cinsiyet, yaş, filmlere yakınlık ve duygusal dengesizlik ile vicdanlılık gibi kişisel özellikler ile filtreledi. Sonuçlar, filmlerdeki hayali ve korktucu senaryoların bazılarımıza gerçeklerle daha iyi mücadele etme yeteneği verdiğini gösterdi.
Gerçek Hayatta İşe Yarayacak Mı?
Korku ve kıyamet filmlerine odaklanarak, bazılarımız bilinçli veya bilinçsiz olarak bir pandemide nasıl davranılması gerektiğine dair bilgi topluyoruz. Bilim insanları da bu bilgilerin gerçek hayatta işe yarayabileceğini düşünüyor.
Örnek olarak, filmlerden yeterince bilgi toplamış bir kişi, ne gibi sosyal çatışmaların kaosa neden olabileceğini iyi bir şekilde değerlendirebilir. Ayrıca, kaos halinde hangi kurumların güvenilir olduğunu, insanların bencil ve kapitalist çıkarlar için dünyayı ne hale getirebileceğine dair birçok fikir edinebilir.
Covid-19 pandemisi başgösterdiğinden bu yana en çok izlenen filmlerden biri Contagion oldu. Sebebi, on yıl öncesine ait filmin bir pandemi esnasında neler olabileceğini toplumun farklı kesimlerindeki insanların gözünden göstermesiydi.
Araştırmada, “tuhaf bir merak yeteneği olan insanların tehlikeli olayları gözler önüne seren filmleri inceleyerek bilgi ve algı stratejilerini geliştirmeleri mümkün” ifadesi kullanıldı.
Öte yandan, henüz bir dergide yayımlanmayan araştırmanın sonuçlarının kesin yargılar anlamına geleceğini söylemek güç. Bilimsel açıdan, Contagion izlemeyi tetikleyen güdü “sansasyon-amaçlı davranış” olabilir. Bu da, koronavirüs sürecinde korku filmlerinden alınan heyecanı artırmaya odaklandığımıza işaret ediyor.