NASA’dan alarm veren yeraltı suyu haritası

0
9904
ISS dünya 14mm
ISS dünya 14mm

Yörüngede gezinen iklim ve meteoroloji uyduları, Dünya’nın yeraltı su kaynaklarının her kıtada hızla azaldığını gösterdi.

NASA’nın atmosfer ve okyanusları gözlemlemenin yanı sıra topraktaki nem oranını ölçmek gibi analizler de gerçekleştiren GRACE uyduları, Dünya’nın en büyük temiz su kaynaklarının hızla kurumakta olduğunu gösteren veriler sundu. Şaşırdık mı?

California’da en çok çiftçileri çileden çıkaran kuraklık gibi insan yapımı bir kıyametin izlerini gösteren belirtiler, Dünya’nın su sıkıntısı hakkında ilk ciddi uyarıyı vermişti.

Şu an beliren tablo, Arktik ve Antarktika’daki buzulların erimesiyle 2100’e kadar deniz seviyesinin dört metreye kadar yükselebileceği, öte yandan şehirleri içilemeyecek suların altında kalacak insanlığın geride kalan kurak arazilerde su savaşları vereceğini gösteriyor (Mad Max ve Waterworld akla geliyor).

İkiz GRACE uydularının verileri ise temiz su kaynaklarının tükenme hızının, yenilenme hızını geride bıraktığını ortaya koydu. Bilim insanları dünya genelinde iki milyar insanın temiz su kaynağını yeraltındaki kaynaklardan karşıladığını düşünüyor. Kuraklık dönemlerinde ise yeraltı su kaynaklarının kullanımı artıyor.

Yeraltı su kaynaklarındaki mm bazında yıllık değişim miktarı.
Yeraltı su kaynaklarındaki mm bazında yıllık değişim miktarı.

Ortadoğu kritik bölgeler arasında

Water Resources Research dergisinde yayımlanan araştırmada, 2002’de ateşlenen GRACE uydularının son 10 yılda dünyanın dört bir yanındaki 37 yeraltı su kaynağından elde ettiği veriler değerlendirildi.

Kaynakların özellikle Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Orta Asya’da hızla tükendiği belirtildi. Kuraklıkla boğuşan California’nın altında yer alan kaynağın da aşırı kullanıma maruz kaldığı ifade edildi. Nüfusun dağınık olduğu Amazon Havzası ile 1.300.000 km² alana yayılan ABD’nin Büyük Ovaları, yeraltı kaynakları bakımından daha iyi durumda. Büyük Ovalar’ın avantajı, tarım için başlıca yağmur suyu kullanılması.

University of California ile gerçekleştirilen araştırmada, yeraltı kaynaklarında ne kadar su kaldığı konusunda kesin bir veri bulunmadığı not düşüldü.

Yeraltı su kaynaklarında 2003-2013 yılları arasındaki değişim. [NASA]
Yeraltı su kaynaklarında 2003-2013 yılları arasındaki değişim. [NASA]

Kıtlığa neden olabilir

ABC News’a konu hakkında yorumda bulunan NASA Jet İtiş Gücü Laboratuvarı’ndan (JPL) Jay Famiglietti, su miktarının azaldığı 21 büyük kaynağın küresel tarımcılık için büyük öneme sahip olduğuna dikkat çekti.

Bilim insanlarına göre su kaynaklarının azalması başlıca tarım, nüfus artışı, iklim değişikliği ve madencilik gibi su tüketen sanayilerden kaynaklanıyor.

Famiglietti, “İnsanlık yeraltı su kaynaklarının yönetimi konusunda berbat bir iş çıkardı” yorumuyla durumu özetliyor.