Paleontologlar tarihin yaşamak için “en tehlikeli bölgesini” tespit etti

0
6201
kem kem zookeys
kem kem zookeys

Antik kertenkele, dinozorlar ve diğer yırtıcı canlıların bir araya doluştuğu Sahara, paleontologlar tarafından tarihin yaşaması en tehlikesi bölgesi ilan edildi.

Sayısız yırtıcı antik canlının kalıntıları ile dolu olan “Kem Kem Oluşumu”, tarih boyunca yaşanabilecek en tehlikeli bölge ilan edildi. Fas ve Cezayir sınırında kalan Kem Kem, on milyonlar öncesine uzanan sayısız fosil ile dünyanın en zengin arkeolojik alanlarından birini temsil ediyor.

Bugüne kadar çıkarılan fosiller arasında kıkırdaklı ve kemikli balıklar, kaplumbağalar, pretozorlar, dinozorlar ve çeşitli bitkiler yer alıyor. Kem Kem Oluşumu’nun en büyük özelliği, Afrika’nın diğer bölgelerine kıyasla çok yüksek sayıda dev cüsseli etobura ev sahipliği yapmış olması.

Uluslararası bir ekip tarafından on yıllar süren çalışmalarda toplanan verilerin değerlendirildiği araştırma, Zookeys dergisinde yayınlandı. Araştırma, “Sahara’da yaşamış omurgalı fosillere ait yüzyılın en kapsamlı çalışması” olarak değerlendiriliyor. Peki, Kem Kem’de hayatta kalmanın en zor olduğu dönem neydi?

Bu sorunun cevabı Kretas Dönemi olarak beliriyor (145 milyon ile 66 milyon öncesi). Bu dönemde Kem Kem çok sayıda deniz ve kara canlısına yaşam imkanı veren dev bir nehir sistemi barındırıyordu. Fosiller, verimli topraklarda yaşamayı tercih eden en az üç dev dinozorun varlığına işaret ediyor. Bunların başında 8 metrelik boyuyla kılıç dişli Carcharodontosaurus geliyor. Diğeri, yaklaşık aynı boya sahip Deltadromeus. Aynı zamanda uçan dev avcı kertenkeleleri temsil eden pterozorlar bölgede kol geziyordu.

Carcharodontosaurus kafatası. [Wikipedia]

Araştırmada yer alan Detroit Merct Üniversitesi’nden Dr. Nizar İbrahim, “Kem Kem’in dünya tarihindeki en tehlikeli yer olduğunu söyleyebiliriz. Eğer bir insan zaman yolculuğu ile buraya düşseydi, çok uzun süre hayatta kalamazdı” ifadesini kullandı.

Kem Kem’i dolduran yırtıcı canlılar sadece dev dinozor ve pterozorlar değildi. Günümüz balıklarının onlarca misli etçil balıklar da nehirde bolca bulunuyordu.

Portsmouth Üniversitesi’nden araştırmaya katılan Profesör David Martill, “Bölgede kolekant ve akciğerli balık dahil devasa balıklar yaşıyordu. Kolekant, modern günümüzdeki versiyonundan en az dört-beş kat daha büyüktü. Burnundan uzayan korkutu dişi ile dev tatlı su testere köpekbalığı Onchopristis de bir diğer yırtıcıydı. Dikenli hançerlere benzeyen, öte yandan büyük ve parlak balıklardı” ifadesini kullandı.

Afrika’nın dinozorlar çağına pencere tutan talihsiz fosillerden bazıları aşağıda yer alıyor.

Yusufçuk larvası. Ölçeğin uzunluğu 5 mm. [Zookeys]
Serenoichthys kemkemensis, 1999’da keşfedilen bir fosil. Ölçek 1 cm uzunluğunda. [Zookeys]
Cretapenaeus berberus. Ölçeğin uzunluğu 5 mm. [Zookeys]
Kem Kem bölgesinin haritası. A- Fas’ın Afrika’daki konumu ve Kem Kem yatakları (kırmızı). B- Kem Kem’in Kuzey Afrika’daki coğrafi konumu ve aynı dönemlere ait kazı alanları. C- Kem Kem ve Guir Hamada bölgesindeki Kretas kalıntılarının yayılımı. [Zookeys]

İlginizi çekebilir:

https://www.dijitalx.com/2020/04/13/antarktik-buzunun-altinda-90-milyon-yillik-yagmur-ormaninin-izleri-bulundu/
https://www.dijitalx.com/2019/03/19/bebek-tyrannosaurus-rex-kucaginiza-alip-sevmek-isteyeceginiz-kadar-sirindi/
https://www.dijitalx.com/2016/01/20/sularin-t-rexi-insan-boyunda-kafatasina-sahipti/