Aklımız halen dikdörtgen şeklindeki buzul parçasında iken, Antarktika her köşesinden parçalanmaya devam ediyor.
Batı Antarktika’nın en hızlı küçülen bölgesini temsil eden Pine Island Buzulu (PIG), son beş yıl içinde birçok kez parçalanmaya tanık oldu. En son olarak Eylül 2017’de parçalanma yaşayan PIG, bu sefer 300 kilometrekarelik bir parça kaybetti. Uydu görüntüleri, New York’un Manhattan bölgesini andıran parçanın anakaradan kopma sürecini gözler önüne serdi. İşin dramatik tarafı, kopan parça Manhattan’ın beş katı kadar.
Konuyla ilgili açıklamada bulunan bilim insanı tef Lhermitte, “gözlemledikleri erimenin hızlandığını” ve normalde beş senede bir görülen büyük buzul parçalanmasının Pine Island’da 2013’ten bu yana her yıl dörde çıktığını belirtti.
Buzullar teknik olarak dev buz nehirlerini temsil ediyor. Akıntının ucunda yer alan buz kütleleri geride kalan buz katmanına çok büyük bir baskı uyguladığı için nihayetinde buzul kırılıyor ve buz dağları suya karışıyor. PGI ise daha farklı bir duruma sahne oluyor çünkü 2010’a kadar yavaşladığı görülen kırılmayla sonuçlanan akıntılar bu senenin sonunda artmış durumda. Öyle ki, sadece 2015 yılında kıyı şeridinin 5 kilometre eridiğine tanık olundu.
Antarktika’nın süper yüksek çözünürlüklü haritası hazırlandı
Antarktika’nın en zayıf bölgesi
Yaşanan hızlı erime ve kıyı şeridinin geri çekilmesi, Pine Island Buzulu’nu Antarktika’nın en zayıf noktası haline getirmiş durumda. Veriler, buzulun son 15 sene içinde her yıl 1 metre inceldiğine işaret ederken, yıllık buzul kaybı akıllara durgunluk verecek miktara, 45 milyar tona ulaştı.
Yaşanan hızlı erimenin ileride buzul tepe düzensizliği adı verilen duruma neden olabileceği belirtiliyor. Bu senaryoda, eriyen cephedeki buzullar altıda yatan anakaya nedeniyle birikerek uzuyor ve zamanla bir Jenga kulesine benziyor. Nihayetinde yıkılarak çok daha hızlı bir buzul parçalanmasına yol açabiliyor.
Lhermitte, PGI’da yaşanan hızlı erime ve kıyı şeridi çekilmesinin ileride deniz seviyesinin ve Antarktika’daki buzul kaybının artmasına neden olabileceğini söyledi. Sadece izlemekle yetinebildiğimiz erime, yakın gelecekte PGI’ın komşusu Thwaites buzulunu da etkisi altına alabilir.
Tüm bu benzer gelişmelerin ardından hep aynı başlıkları atmaya devam edeceğiz gibi görülüyor. Mesela: Antarktika’dan bir buzul daha koptu.
Kıtada 2002-2016 yılları arasında yaşanan buzul kaybını görmek için aşağıdaki videoya da bakabilirsiniz: