Arktik’te buzul genişlemesi en düşük seviyeye indi

0
4010
arktik nasa02
arktik nasa02

NASA Ulusal Kar ve Buz Veri Merkezi (NSIDC), kışın en soğuk günlerinde bile Arktik’teki buzul oranının eski oranlarına ulaşamadığını açıkladı.

Kuzey Buz Denizi ve komşu olduğu denizlerdeki donmuş su, bahar ve yaz aylarında eriyor ve sonbahar ile kış mevsimlerinde yeniden katılaşıyor. NSIDC, Şubat ve Nisan aylarında yaşanan sürecin, son iki yılda en düşük seviyede gözlemlendiğini belirtti.

24 Mart’a ait verilerde, Arktik deniz buzu 14,52 milyon kilometrekare olarak ölçülürken, uydu verilerinin toplanmaya başlandığı 1979’dan bu yana en düşük değer elde edildi. NSIDC, bir önceki yılda ölçülen miktarın ise çok az bir farkla 14,54 milyon kilometrekare olarak belirdiğini not düştü.

Yapılan açıklamada, Arktik buzulunun en az genişlediği 13 ölçüm yapıldığı ve her birinin son 13 yıla ait olduğu belirtildi.

Atmosfer ısındıkça erime devam edecek

NSIDC, buzul oranındaki rekor azalmanın, Arktik’te Aralık, Ocak ve Şubat aylarında yaşanan rekor sıcaklıkları takip ettiğini belirtti. NASA Goddard Uzay Uçuş Merkezi’nden Walt Meier, deniz buzunun ince olduğu bölgelerde etkin olan sıcak hava akımının ortaya çıkan tablonun ana sorumlusu olduğunu söyledi.

Dahası, Ocak ve Şubat aylarında güneyden sıcak hava akımı taşıyan rüzgarlar buzulların kapladığını alanı artırmak yerine ters etki gösterdi. Meier, hava akımlarının etkisine nazaran, Arktik buzullarının kapladığı alanı en çok etkileyecek olan faktörün sıcak okyanus akıntıları olduğunu ifade etti.

Meier, deniz buzundaki değişimin her yıl kış mevsimindeki hava şartlarına bağlı olduğunu söylese de, ‘atmosfer ve okyanusların ısınmasıyla buzulların güneye kadar kapladığı alanın muhtemelen azalmaya devam edeceğini’ belirtti.

NSIDC, 1979’dan bu yana Arktik’te kaybedilen buzul miktarının ise 1 milyon 605 bin kilometrekare olduğunu açıkladı. Bu alan, ABD’nin en büyük eyaleti Texas’ın yaklaşık iki katına denk geliyor.

[NASA Goddard's Scientific Visualization Studio/C. Starr]
[NASA Goddard’s Scientific Visualization Studio/C. Starr]

Atmosfer de ısınıyor

Yaz aylarında güneş ışınlarını yansıtarak okyanusların ısınmasını engelleyen Arktik buzulu, Dünya’nın ısı dengesini korumak adına kritik bir rol üstleniyor. Rutgers Üniversites’inden Jennifer Francis, kaybedilen buzulun kış aylarında ise en çok atmosfere etki yaptığını belirtti.

“Deniz buzunun kaybedildiği alanlar atmosfere daha fazla ısı kazandırıyor çünkü hava donmamış deniz suyundan çok daha soğuk oluyor… Buzulların azalmasıyla alışılmışın dışında sıcak olan alanlar da artacak. Bu da artan buharlaşma ile kışın yüzeyin ısınmasına neden olan bulutluluk demek.”