Sahil şehri olan Tuticorin’de bulunan Tuticorin Alkali Chemicals fabrikası, her yıl yaklaşık 60,000 ton CO2’i kabartma tozu ve diğer kimyasallara çevirmeyi planlıyor. Bu sürecin arkasında yer alan bilim insanları, bu yolla her sene kömür kullanımından kaynaklanan CO2’i salınımının %10’unun tutulabileceğini söylüyorlar.
Karbon yakalama teknolojisi aslında yeni bir şey değil. Tuticorin’in dikkat çekici yönü ise bu işlemi herhangi bir finansal destek almadan yapıyor oluşu. Karbon dönüşümü çok yüksek maliyetli bir işlem ve pek çok devlet bu konuda finansal destek sağlamamakta. Bilim insanlarının geliştirdiği sistem ise hem karlı hem de pratik. Bu sistem diğer kimya fabrikalarında ve hatta diğer sektörlerde de yayılım gösterebilir.
Fabrikanın direktörü Ramachadran Gopalan BBC’ye verdiği demeçte, “Ben işadamıyım. Hiçbir zaman dünyayı kurtarmayı düşünmedim. Güvenilir bir CO2 akımına ihtiyacım vardı ve bunu başarmak için için en iyi yol bu yoldu. Fabrikamız hiçbir şekilde suya veya havaya CO2 salınımı yapmıyor şu anda” yorumunda bulundu.
CO2 nasıl kabartma tozuna dönüşüyor?
CO2’i dönüştüren sistemin mucidi iki Hindistanlı kimyager genç ülkelerinde arayıp bulamadıkları desteği Londra’da buldular. Londra hükümeti çalışmalarını yapmaları için gereken hibeyi verdi ve bu iki genç özel girişimci olarak ülkeye kabul edildiler. Sistem CO2’i filtreleyen patentli bir kimyasal ile çalışıyor.
Tuticorin’in fabrikasında kimyasalların üretilebilmesi için gereken güç kömür yakımıyla oluşan buharla elde ediliyor. CO2 içeren bu buhar bacadan çıkarken, bu yeni patentli kimyasal burada CO2’i ayırıyor ve daha sonrasında ayrılan CO2 karıştırma odasına alınıp burada farklı tuzlarla ve amonyak ile karıştırılıyor.
Bu çıkan ürün kabartma tozu (sodyum bikarbonat) üretiminde, cam, deterjan, dezenfektan, tatlandırıcı gibi birçok kimyasalın üretiminde kullanılabiliyor.
Aslında bu kimyasalla filtreleme yöntemi yeni değil, ancak bu iki gencin bulduğu kimyasal, daha önce bilim adamlarının kullandığı amin tuzlarından daha efektif ve daha az enerji kullanarak çalışabiliyor.
Bu iki gencin çalıştığı Carbon Clean Solutions’ın CEO’su Aniruddha Sharma, firmasının yaklaşımının realist, modern, riski düşük bir girişim olduğunu ve aynı stratejinin bütün karbon yakalama endüstrisinde kullanılması gerektiğini söylüyor.
Sharma The Guardian’a verdiği demeçte, “Şimdiye kadar karbon yakalama için üretilen bütün fikirler büyük projeler için düşünüldü. Ve bu yüzden riski ve maliyeti de çok yüksek oluyordu. Biz daha küçük ölçekli fabrikalar için düşük riskli ve tamamen ticari olan bu teknolojiyi kurduk” ifadesini kullandı.
Hiçbir zaman dünyayı kurtarmayı düşünmedim. Güvenilir bir CO2 akımına ihtiyacım vardı ve bunu başarmak için için en iyi yol bu yoldu.
Karbonu yakala ve kullan
Karbon dönüşümünün diğer zorlayıcı tarafı ise çıkan ürünün genelde kullanılamaz oluşu. Hintli mucitlerin yöntemi ise karbon yeni kimyasalların üretiminde tekrar kullanılabiliyor ve ticari bir hale dönüşmüş oluyor.
Karbon yakalamada kullanılan iki farklı yöntem var bunların farkı; biri karbonun yakalanması ve depolanması (carbon capture and storage – CCS) diğeri ise karbonun yakalanması ve kullanımı (carbon capture and utilisation – CCU). Bu yeni teknolojiden önce üretilen sistemlerde genellikle son ürün tekrar kullanılabilir ve ticari olmuyordu.
Bu sisteme yapılan yatırımının ve masrafların geri dönmesinde de çıkan ürünlerin satılabilir ve kar edilebilir olması çok önemli, ayrıca bu sebeple bu sistem daha büyük ölçekli fabrikalar tarafından gayet cazip duruma geliyor.
“Fosil yakıt tüketiminin negatif etkisini azaltman için elimizden gelen her şeyi yapmamız gerekli, iyi haber ise CO2 dönüşümünde farklı yollar bulunuyor olması gerçekten sevindirici” diyor Londro Hükümeti Karbon Yakalama Danışma Grubu Başkanı Lord Ronald Oxburgh BBC’ye verdiği demeçte.