Elon Musk, kendisi için sosyal medya pazarlaması alanında facia doğuran Tayland’daki kurtarma operasyonunu sessizce geride bırakmaya çalışıyor. Musk, hafta başında neredeyse hiç yapmadığı bir eylemde bulunarak birçok tweet’ini sildi. Silinen tweet’ler, pedofili olduğunu söylediği ve kendisine misilleme yapacağını duyurduğu dalgıç Vern Unsworth hakkındaydı. Musk’ın fazlasıyla öfke dolu tweet’lerinin ardından Unsworth dava açabileceğini duyurmuş ve kamuyounda oluşan tepki Tesla hisse değerlerini bile aşağı çekmişti.
Hafta başında tweet’lerinin büyük kısmını silen Musk, ertesinde kendisini savunan bir tweet’e cevap olarak kendisinden beklenen bir açıklamada bulundu. Musk’ın cevap verdiği tweet, Mayıs ayında ‘sahte medyaya’ açtığı kavgayı ve Tayland’daki operasyonun da medya tarafından yanlış yansıtıldığını savunuyordu.
Söz konusu tweet’te, gazeteci değil, gözlemci olan birisinin Quora sayfasındaki değerlendirmeleri yer alıyor. Dikkat çeken nokta, Musk’ın son dönemde fazlasıyla öfkeli olmasına neden olan ve Tayland operasyonu günlerinde su yüzüne çıkan bir diğer detay: Trump’ın partisine bağış yaptığı iddiası.
Makalede, Musk’ın Cumhuriyetçi Parti’ye (GOP) yaptığı bağışı saklamak için Tayland’daki operasyonda kendisini eleştirenlere saldırdığı düşüncesinin ABD basını tarafından oluşturulduğu savunuluyor. Oysa yaptığı 39,800 dolarlık bağışın partiye akan dev bütçeli yardımların yanında anlamsız kaldığı belirtiliyor.
Musk, bu makaleyi savunan tweet’e attığı cevapta, “Unsworth’a karşı öfke ile söylediğim sözler, kendisinin sarf ettiği yanlış bilgiler ve mini-denizaltı ile cinsel ilişki yaşadığımı iddia etmesinin ardından geldi. Ben o denizaltıyı dalgıç ekibinin liderinden aldığım bilgiler doğrultusunda bir nezaket göstergesi olarak hazırladım” dedi.
Musk takip eden tweet’inde, “Buna rağmen kendisinin (Unsworth) bana gösterdiği tepki benim ona gösterdiğim tepkiyi haklı çıkarmaz. Bu yüzden Unsworth’a ve temsil ettiğim firmalardan özür diliyorum. Hata benim ve sadece bana ait.”
Tayland operasyonu nasıl kavgaya dönüştü ve Elon Musk neden bu kadar sinirli?
Nonetheless, his actions against me do not justify my actions against him, and for that I apologize to Mr. Unsworth and to the companies I represent as leader. The fault is mine and mine alone.
— Elon Musk (@elonmusk) July 18, 2018
Neden SpaceX ve Tesla’dan da özür diledi?
Hemen kısa değerlendirmemizi yapalım: Musk’ın denizaltısı gerçekten sadece nezaket gösterisi miydi yoksa son dakikada birkaç hayatı kurtarmayı hedefleyen bir icat mıydı? İkinci olasılık çok daha yüksek çünkü Musk bir şeyi göstermelik yapacak değil. Sadece o kadarla kalsaydı, yani denizaltının en başından işe yaramayacağını bilseydi bu kadar öfkelenmesi için bir sebep olur muydu? Muhtemelen kurtarma operasyonunda bir rol oynamak ve bununla övünmeyi çok isterdi. Bu olmasa bile gösterdiği çabanın takdir edilmesi gerektiğini tekrar belirtelim.
İkincisi, Musk neden SpaceX ve Tesla adına özür dileme gereği duydu? Denizaltı çok kısa bir sürede bu iki firmanın Musk’ın emir kulu olan mühendislerine yaptırıldı ve test edildi. Sonucunda denizaltının Tayland kurtarma operasyonunu yöneten uzmanlar tarafından “gereksiz” ve “kullanışsız” olarak açıklanması SpaceX ve Tesla’yı haksız çıkarmıyor. Binlerce kilometre öteden e-posta ile gönderilen bilgiler ışığında bir avuç mühendis daha ne yapsın?
Musk özür dilerken firmalarını içine katmak zorunda değildi ancak onlara karşı duyduğu hassasiyet anlaşılıyor.
Son olarak birkaç çok bilinmeyen detaya dikkat değinelim. Mağarada kaybolan çocukların ve hocalarının yerini tespit eden iki dalgıçtan biri olan Unsworth, emekli İngiliz bir dalgıç ve son altı yıldır Chiang Rai kentinde yaşıyor. Birçok kez çocukların kaybolduğu mağara sistemini keşif dalışları yapmış biri olarak, kaybolmalarının dokuz gün sonrasında nerede olabileceklerini o akıl ediyor. Sonrasında bir diğer İngiliz meslektaşı ile yerlerini tespit ediyor ve dünyanın dört bir yanından uzmanları o çağırıyor. Kısaca, kurtarma operasyonunda bu kadar büyük bir rol oynayan bir kişi, “oyuncağı ile dünyanın öbür ucundan kurtarıcı rolüne bürünmek isteyen bir milyardere” hiç sıcak bakmaz. Denizaltısı için de “al bir tarafına sok” diyebilir ki, dedi de.
Cave rescuer on Musk: “It was a PR stunt. It had no chance of working.” pic.twitter.com/uPgRMQLkRx
— Quoth the Raven (@QTRResearch) July 13, 2018
Musk’ın öfke ile Unsworth’e pedofili demesine sebep olan bir gerçek, dalgıcın yaşadığı Chiang Rai kentinin çocuk istismarı ve pedofili sebebiyle etiketlenmiş bir yer olması. Tabii ki bu durum Unsworth’ü suçlamak için hiçbir sebep doğurmuyor.
Elon Musk Tayland kurtarma operasyonunda nasıl bir ders çıkarmalı?
Trump’a bağış gerçeğini doğrulama kampanyasına gerek var mı?
Musk’ın tekrar tweet atmaya başladığı bugünlerde canını sıkmaya devam eden husus Trump’ın partisine yaptığı bağış. Son bir haftadır ağır eleştiri aldığı tweet’lerin ortada dolanması, her ne kadar bağış miktarı çok düşük olsa da Musk’ın canını fazlasıyla sıkıyor. Bunun sebebi de çok bariz:
ABD’nin haritası Trump’ın gelmesinin ardından iç savaş dönemindeki halini almış durumda. Güney tamamen Trump’ı desteklerken, kuzey eyaletleri ona karşı geliyor. Kısaca liberal ve muhafazakar kitleler arasında ayrılık derinleştiği gibi ırkçılık da artıyor. Göçmenlere karşı giderek artan tahammülsüzlük sosyo-ekonomik tartışmaları iyice körüklüyor. Böyle bir dönemde gezegenin önde gelen fütüristi, Demir Adam lakaplı Elon Musk’ın sosyal medyanın sürekli eleştirdiği Trump’a yardım ettiği ortaya çıkarsa ne olur?
Musk en güçlü olduğu zemini, yani sosyal medyayı art arda gelen Tayland ve GOP bağışı darbeleriyle ilk kez tehdit altında görüyor. Şov yapmak ve rutin olarak yüz binlerce beğeni almak yerine kendisini itibarını yeniden toplamaya çalışan biri olarak buldu. ABD’nin en köklü çevre derneklerinden Sierra Club’tan yardım istemiş olması, bunun bir örneği (Dernek, Demokrat Parti’ye daha yakın kabul ediliyor).
Bloomberg’de çıkan habere göre Musk, derneğin yöneticisi Michael Brune ile telefonda görüşerek Twitter’da destek istedi. Brune ve Sierra Club da bunu yaptı. Ancak ne kadar gerekliydi ve ortaya çıkması (en azından tweet’ler ile iddianın doğrulanması) Musk’a yaradı mı?
Setting all else aside, @elonmusk has spent his career focused on tackling the climate crisis & advancing clean energy. We know that from his work with Tesla & Solar City. And, we know that from his generous $6m in financial support for our climate advocacy @sierraclub (1/2)
— Michael Brune (@bruneski) July 15, 2018
Musk’ı birçok insan takdir ediyor ve uzay keşfi, yenilebilir eneri ve otonom araçlar alanında birçok yenilik sunmaya devam etmesini istiyor. Ancak bir müddet durup, ara sıra hatalar yapabileceğini anlamasını lazım. Medyanın bir süre sonunda dek uğraştığı ve tüketip bir kenara attığı sporcu, sanatçılara benzeyecek biri olmadığını onu az-çok tanıyan herkes biliyor.
There have got to be better topics of debate than whether @elonmusk is committed to climate action. He has dedicated his career to the mission of replacing fossil fuels with clean energy & has strongly backed the Sierra Club's advocacy work. We are proud to have his support.
— Sierra Club (@SierraClub) July 15, 2018