Güneş Sistemi’nin yaşanabilir bölgesi ile gaz devleri arasındaki sınırı temsil eden Asteroit Kuşağı’nı incelemekle görevlendirilen Dawn (Şafak), Cadılar Bayramı’nda görevine son verdi. NASA, 31 Ekim ve 1 Kasım’da gönderilen sinyallere cevap vermeyen Dawn’ın yakıtının bittiğini ve görevin de sona erdiğini açıkladı.
Yaz aylarında birkaç aylık yakıtı kaldığı belirtilen Dawn, iki yılı aşkın bir süredir cüce gezegen Ceres’i inceliyordu. Dawn görevinin başında yer alan Marc Rayman, “Bu inanılmaz uzay aracına elvada demek çok zor ancak o vakit geldi” ifadesini kullandı.
Rayman, Ağustos ayında yaptığı açıklamada Dawn’ın son anlarının nasıl olacağını belirtmişti. Yakıtı bittiği zaman kendisini sabitleme özelliğini kaybeden Dawn, bilgisayarı ile gerekli düzenlemeleri yapmaya çalışsa bile bunu başaramadı. Motorlara gönderilen komutları yinelemeye devam edecek olan bilgisayar, bataryası birkaç saat içinde tükenince kapandı ve Dawn başıboş süzülmeye başladı. Dawn, güneş panelleri ışınlara rastladığında az da olsa enerji toplayabilir ancak bu tekrar aktif hale gelmesine yeterli olmayacak.
Rayman, ara sıra hafiften kendine gelip tekrar devre dışı kalacak Dawn’ın yaklaşık 20 yıl bu şekilde Ceres yörüngesinde gezineceğini belirtti.
Ceres’in yüzeyine ait yakın çekim fotoğraflar
Bir haftada iki uzay aracı görevine son verdi
“Gezegen avcısı” unvanına sahip olan Kepler Uzay Teleskobu, yakıtı tükendiği için hafta başında görevine son vermişti. Kepler, 2012’de yaşadığı teknik arızaya rağmen görevine devam etmiş ve dış gezegenlerin keşfedilmesinde öncü olmuştu. Kepler’in yerini alan TESS, önümüzdeki iki yıl boyunca 200,000 yıldızı gözlemleyecek.
Kepler’den iki yaş daha genç olan Dawn, 2007’de ateşlenmişti. Asteoid Kuşağı’nın en büyük iki nesnesi Vesta ve Ceres’i gözlemlemek için görevlendirilen uzay aracı, derin uzayda iki ayrı hedefin yörüngesine giren ilk uzay aracı olmuştu. Dawn, görevi boyunca birçok ilginç keşfe imza atmış ve özellikle Ceres yüzeyinde birçok gizemli yapı ortaya çıkarmıştı. Nasıl oluştuğu bilinmeyen gizemli dağ ile uzun süre sırrı çözülemeyen parlak noktalar bunlardan sadece bazıları.
NASA videosunda Ceres’in renkleri ortaya çıktı
Dawn, geride bıraktığı 11 yılda Güneş Sistemi’nin anlaşılması adına çok önemli bir görevi yerine getirdi. Elde ettiği veriler, o bizi terk etse bile bilim insanlarına yol göstermeye devam edecek. Dawn görevinde yer alan Carol Raymond da “Dawn efsanesi yeni başlıyor” diyor.
Eğer şansımız olursa, önümüzdeki 20 senede Asteroit Kuşağı’na kadar bir turist olarak gidip bu efsaneyi uzayın karanlığında süzülürken izleme şansımız olabilir…
Dawn görevin ait birkaç istatistik:
İyon motorunun çalışma süresi: 51,385 saat
Toplanan veri miktarı: 167+ GB
Ceres ve Vesta etrafında dönüş sayısı: 3,000
Çektiği fotoğraf sayısı: 95,000
Kat ettiği toplam mesafe: 7 milyar km
Dünya’dan en uzak olduğu mesafe: 590 milyon km