Dünya Sağlık Örgütü’nün 11 Mart Çarşamba günü yaptığı açıklamaya göre COVID-19 virüsü hastalığı 114 ülkeye yayıldığı ve 4000’den fazla insan öldüğü için artık resmi bir salgın oldu.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Genel Müdürü Tedros Adhanom Ghebreyesus, Cenevre’de düzenlenen bir brifingde “Bu, koronavirüsün neden olduğu ilk yaygın hastalık” ifadesinde bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 2009’daki “domuz gribi” H1N1’den sonra ortaya çıkan ilk yaygın hastalık olarak nitelendirdi.
Sağlık acil durumunu en üst seviyeye çıkarsa bile Tedros, COVID-19’un kısıtlanabileceğine dair umut olduğunu söyledi. Ve ülkeleri şimdi hastalığı durdurmak için harekete geçmeye çağırdı.
Tedros, “Dünya Sağlık Örgütü ilk vakaların onaylanmasından beri tam yanıt modunda. Ve her gün ülkelerin acil ve agresif önlemler almasını istedik. Alarm zilini yüksek ve net bir şekilde çaldık.
ABD dahil olmak üzere sekiz ülkenin her biri, dünya çapında yaklaşık 120.000 kişiye bulaşan koronavirüsün neden olduğu 1.000’den fazla COVID-19 vakası rapor etti.
Vakaların sayısının artacağını düşünüyoruz
Tedros, “Son iki hafta içinde Çin dışındaki COVID-19 vakalarının sayısı 13 kat ve etkilenen ülke sayısı 3 kat arttı. Önümüzdeki günler ve haftalarda, vakaların sayısını, ölüm sayısını ve etkilenen ülke sayısını daha da artacağını düşünüyoruz” ifadesinde bulundu.
Dünya Sağlık Örgütü (WHO), dünya liderleri tarafından salgına yanıt olarak “Salgının yayılma seviyesi, durgunluk seviyesi ve önemi hakkında derin endişe duyuyoruz. Bu nedenle COVID-19’un bir salgın olarak nitelendirilebileceği değerlendirmesini yaptık” açıklamasında bulundu.
COVID-19’u bir salgın olarak adlandırarak, Dünya Sağlık Örgütü, Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki son Ebola salgını, 2016’daki Zika virüs salgını ve 2014’de Batı Afrika’daki Ebola salgını da dahil olmak üzere son birkaç ölümcül salgından farklı bir kategoriye yerleştiriyor. Bu üç salgın da uluslararası acil durumlar olarak kabul edildi.
Virüse karşı savaş sona ermedi
Dünya Sağlık Örgütü’ne göre son salgın olan H1N1 grip virüsünden 214’den fazla ülke ve bölgede 18.000’den fazla insanı öldürdü. Son yıllarda, diğer tahminler H1N1’in ölü sayısının daha da arttığını ortaya koydu.
Yine de Tedros, insanların korkmamaları ve virüse karşı savaşın sona erdiği anlamına gelmemesi gerektiğini söyledi.
Tedros, “Durumu bir salgın gibi tanımlamak, Dünya Sağlık Örgütü’nün virüsün ortaya çıkardığı tehtitle ilgili değerlendirmesini ve ülkelerin yapması gerekenleri de değiştirmez.”
Dünya Sağlık Örgütü, yeni koronavirüsün ilk tespit edildiği Çin’de vakaların ortaya çıkmasıyla, salgını Ocak ayında küresel bir sağlık acil durumu ilan etmişti.
İtalya’da, 630’dan fazla kişi COVID-19’dan öldü ve toplam vaka sayısı keskin bir şekilde artmaya devam editor. Ülkenin şu anda 10.000 vakası var, Çin’den sonra ikinci durumda. İran’da 9.000, Güney Kore’de 7.700’den fazla vaka var.
Bu dört ülke, yaşlılar ve sağlık koşulları altta olanlar için daha yüksek bir ölüm oranına sahip olan COVID-19 hastalığının yayılmasını yavaşlatmak için sert önlemler almaktadır.
Bütün ülkeler bu salgının gidişatını değiştirmeye devam edebilir
Tedros, bu ülkelerdeki mevcut vakaların %90’ından fazlasına sahip olduğunu ve hem Çin’in hem de Güney Kore’nin salgınlarını dizginleme konusunda başarılı olduklarını belirtti. Çin’den gelen verilere göre yeni vakaların sayısı Ocak ayı sonunda ve Şubat ayı başında zirveye ulaştığını gösterdi.
Tedros, “Biz yeterince yüksek, yeterince açık veya yeterince sık bir şekilde söyleyemeyiz: bütün ülkeler bu salgının gidişatını değiştirmeye devam edebilir.” dedi.
Ayrıca, viral hastalık tüm dünyada yayılmaya devam ediyor.
NPR’den Jason Beaubien’in, “Amerika’da, Honduras, Jamaika ve Panama, ilk kez koronavirüs enfeksiyonlarını doğruladı. Başka yerlerde, Moğolistan ve Kıbrıs da vakaları bildiriyor.” ifadesinde bulundu.
Salgın ortaya çıktığında, Dünya Sağlık Örgütü’nün bunu bir salgın ilan edeceği yönünde spekülasyonlar var. Fakat Tedros, Dünya Sağlık Örgütü uzmanlarının daha önce koronavirüsün etki derecesinin bu tanımı garanti etmediğini belirlediğini söyledi. Ve salgının yayıldığının ilan edilmesinin halkın panik riskini artıracağını belirtti.
Tedros, hastalığı durdurabileceklerini kanıtlamak artık diğer ülkelere kalmış diye yineledi.
Yetkili, ”Şu anda geniş kümelerce veya topluluk aktarımı ile uğraşan birçok ülke için zorluk, aynı şeyi yapıp yapamayacakları değil.” dedi. ”Olup olmayacakları.”
Tedros uyarılarını tamamlarken, ”Dünya vatandaşlarını korumak ve doğru şeyleri sakin bir şekilde yapmak için birlikteyiz.” ifadesinde bulundu. ”Bu yapılabilir.”
Koronavirüs belirtileri ve önlemler
Koronavirüsün yayılmasını önlemek için, Hastalık Kontrol ve Engelleme Merkezleri ellerin sabun ve su ile en az 20 saniye yıkanmasını veya el dezenfektanı kullanılmasını öneriyor. Dünya Sağlık Örgütü insanların sadece hasta olan birine bakmaları ya da ilgilenmeleri durumunda yüz maskeleri takmaları gerektiğini söylüyor.
Dünya Sağlık Örgütü ”Birçok insan için, COVID-19 enfeksiyonu hafif hastalığa, bazı insanların çok hasta olmasına ve bazılarının ölümcül hasta olmasına neden olacak.” diye belirtti. ” Yaşlı insanlar ve onların önceden var olan sağlık sorunları ( kalp ve damar hastalıkları, kronik solunum hastalıkları veya diyabet gibi) olanlar ciddi risk altındadır.”
Dünya Sağlık Örgütü’nün son raporuna göre Çin’deki 70.000’den fazla vakaya göre COVID-19’un en yaygın belirtileri şunlardır: ateş (%88) , kuru öksürük (%68) , halsizlik (%38) ve balgam üretimi (%33).
Dünya Sağlık Örgütü vakaların yaklaşık %20’sinde nefes yetmezliği ve yaklaşık %13’ünde boğaz ağrısı veya baş ağrısı olduğunu söyledi.