Satürn görevi ‘halka nöbetiyle’ sona erecek

0
4269
saturn rings
saturn rings

Cassini, 30 Kasım’da Titan’ın çekim gücünden yararlanarak Satürn yörüngesinde yeni bir konum elde etmek için manevra yapacak. Nisan 2017’ye kadar sürecek son yakın gözlemlerin ardından Eylül 2017’de gaz devine çakılacak olan Cassini, 1997’de başlayan görevini sona erdirecek.

Enceladus’un sakladığı okyanusu ve Titan’daki sıvı metan denizler gibi birçok önemli keşfe imza atan Cassini, 30 Kasım 2016 ve 22 Nisan 2017 tarihleri arasında Satürn’ün kutup noktaları üzerinde alçalıp yükselerek gözlemler yapacak. Her 7 günde gezegene olan mesafesini değiştirecek olan Cassini, toplamda 20 defa kutup bölgelerine dalış yapacak.

“Büyük Final” olarak da adlandırılan son görevin amacı, Satürn’ün ana halkalarının keşfedilmemiş dış cephelerini ortaya çıkarmak. Cassini ekibinde yer alan NASA Jet İtki Laboratuvarı’ndan Linda Spilker, Cassini’nin halkalardan yayılan materyal ve gazları analiz edecek iki bilimsel donanımı olduğunu belirtti.

saturn rings nasa gif ile ilgili görsel sonucu

Dalışlardan bir tanesinde, Cassini halka parçacıkları ve halka civarındaki az miktardaki gazı doğrudan analiz etmeye çalışacak. Cassini, ilk iki yörünge geçişinde küçük uydular Janus ve Epimetheus’a çarpan meteoritlerin oluşturduğu son derece silik bir halkayı gözlemleyecek. Sonraki aylarda ise F halkasının (en dış halka) tozlu dış cephelerine göz atacak.

Cassini proje müdürü Earl Maize, ‘F halkasına en yakın mesafeye gelecek olmalarına rağmen en yakın gözlemin 7,200 km’den yapılacağını’ söyledi. Maize, buna rağmen söz konusu mesafeden toz kirliliğinin büyük bir sorun olmadığını’ belirtti.

F halkası, Satürn’ün en dış halkasını temsil ediyor. Aynı zamanda en karmaşık ve değişken halka olma özelliğini barındırıyor. Sadece saatler içerisinde halkanın çeşitli kısımlarında parlak uzantılar, tutam tutam iplik benzeri yapılar ve karaltılar oluşabiliyor. 800 kilometre genişliğe sahip halkanın en yoğun olduğu merkezi ise sadece 50 kilometre genişliğinde.

Görecek çok detay var

Cassini’nin ana halkalara odaklanacak gözlemi sayesinde, halkaların yörüngesindeki veya yakınındaki küçük uydular da net bir şekilde görülecek. Casssini’nin bu süreçte Pandora, Atlas, Pan ve Daphnis’e ait en detaylı görüntüleri elde etmesi bekleniyor.

Aralık ayında girilecek süreçte Cassini A, B ve F halkaları üzerinde 2004’ten bu yana elde ettiği en iyi fotoğrafları yakalama şansına erişecek. Cassini, halkaların kapladığı tüm alanı tarayacak ve 1 piksel/kilometre çözünürlükte süper detaylı fotoğraflar çekecek.

2017 Mart’a gelindiğinde, Cassini Güneş’in arkadan vuran ışıklarının yardımını alarak Satürn’ün gölgesine bakacak. Bu gözlemde, meteor çarpmalarının halkalarda oluşturduğu gaz kütlelerini görmeye çalışacak.

Animation of Saturn's rings
NASA/JPL-Caltech/Space Science Institute.

Final yaklaşıyor

Satürn’ün bulutlarına 90,000 kilometre kadar yaklaşacağı aylar süren gözlemin ardından, Cassini Büyük Final aşamasına geçecek.

Yakıtı tükenme noktasına geleceği için Satürn’e çakılarak görevine son verecek olan Cassini, kamikaze dalışını da bilimsel araştırma için değerlendirecek. Cassini, 15 Eylül’de Satürn ve halkaları arasındaki dar boşluktan geçerek gaz devine çarpacak. Veri toplayabileceği en son ana kadar bulutlara 1,628 km yaklaşacak.

Son ana kadar son derece dikkatli hareket etmesi gereken Cassini, 4 Aralık 2017’de ana motorunu ateşleyerek son yaklaşma için doğru konuma gelecek. Söz konusu ateşleme, Cassini’in Satürn görevi boyunca ana motorunu 183’üncü ateşleyişi olacak.

NASA’nın ‘Ring-Grazing Orbits’ adını verdiği görev, özellikle zamanlama konusunda uzay keşfi mühendisliğinin tanık olacağı en zorlu anlara sahne olacak.