Hubble, bugüne dek keşfedilen en uzak yıldızın görüntüsünü elde etti

Katalog adı MACS J1149+2223 Lensed Star 1 olan Icarus, gözlemlenebilir Evren’in yarı mesafesinden daha ötede yer alıyor. Güneş’ten çok daa büyük ve yüzlerce kat daha büyük olan Icarus’ın ışınları, Dünya’ya tam 9 milyar yılda ulaşabildi. İnsanlığın Icarus’u görebilmesini sağlayan ise kütleçekim mercekleme yöntemi oldu.

0
4474
Icarus 001
Icarus 001

Gökbilimciler Icarus’u birçok astronomi gözleminde olduğu gibi şans eseri ortaya çıkardı. Hubble Uzay Teleskobu ile uzaklardaki bir süpernova gözlemlenirken, teleskobun merceğinde bir parlaklık belirdi. Ortaya çıkan parlaklık, Icarus ile Dünya arasında yer alan bir galaksi kümesinin etkisiyle oluşan kütleçekim merceklemenin sonucuydu.

Söz konusu galaksi kümesi, Dünya’dan beş milyar ışık yılı mesafede yer alıyor. Nature Astronomy dergisinde detayları verilen araştırmaya göre, Icarus’un görülmesini sağlayan galaksi kümesindeki bir diğer yıldız oldu. Yıldızın Dünya ile Icarus’un hizasında araya girmesi sonucu, 9 milyar ışık yılı ötedeki yıldızın parlaklığı 2,000 katına çıktı.

Araştırma ekibinin başında yer alan Minnesota Üniversitesi’nden Patrick Kelly, “Işın kaynağı ısınmıyor veya patlamıyor. Sadece ışınlar büyütülüyor. Kütleçekim merceklemenin etkisi de bu” ifadesini kullandı.

Kelly, Icarus’un kendisinden sonra gelen gözlemlenebilir en uzak yıldızdan en az 100 kat daha uzakta olduğuna dikkat çekti.

Süpernova patlaması kütleçekim mercekleme ile dörde bölündü

Icarus’un keşfi ne anlama geliyor?

Icarus, bugüne dek gözlemlenen en uzak tek yıldız (bir yıldız kümesinden bağımsız). Böylece süpernova kalıntılarının ardından gökbilimciler görülebilen tek yıldız alanında da mesefe rekoru kırmış oldu.

Dev yıldız, astronomlara kütleçekim mercekleme aracılığı ile yıldızların evrimini araştırmak için çok önemli bilgiler sunacak. Evren’in başlangıcını temsil eden Büyük Patlama’nın 13,8 milyar yıl önce yaşandığını biliyoruz. Icarus’tan Dünya’ya gelen ışınlar, Evren’in mevcut ömrünün yüzde 30’unda olduğu antik dönemlere ait.

Kozmik lens ile ortaya çıkan 12 milyar yıllık ateş yüzük

Icarus, aynı zamanda olağanüstü parlak ışığı sayesinde karanlık madde hakkındaki hipotezlerin değerlendirilmesi adına yeni bulgular sunuyor. Evren’in büyük kısmını oluşturduğu düşünülen ancak halen gözlemlenemeyen karanlık maddeye ait bir teori, antik karadelikler tarafından üretiliyor oldukları. Bu karadeliklerin de Büyük Patlama’nın hemen ardından ortaya çıktığı düşünülüyor.

Icarus’ta gözlemlenen ışın dalgalanmaları bu hipoteze ters düşüyor. Çünkü, araya karadeliklerin girmesi halinde kütleçekim mercekleme yöntemi ile Icarus’u görmek mümkün olmayacaktı. Bu noktada, uzayın en büyük gizemlerinden biri olan karanlık maddenin bu unvanını uzun bir süre daha korumaya devam edeceğini söyleyebiliriz.