SpaceX, ABD Senatosu Ticaret Komitesi’ne dün sunduğu raporda, yörüngede kurmayı planladığı internet uydu hakkında bilgi verdi. Firma, binlerce uydu içerecek internet ağı sayesinde yüksek gecikme süresi, yavaş internet hızı ve veri aktarımında yaşanan kopuklukları ortadan kaldıracaklarını belirtti.
Firma, ABD Federal İletişim Komisyonu’na (FCC) verilen ilk ateşleme tarhinin de Kasım 2019 olduğunu açıkladı. Senato’ya yapılan güncellemede, Falcon 9 roketi ile ateşlenecek uyduların yörügeye yerleştirilmesinin 2024’e kadar süreceği, roketin yeniden kullanılabilir olması sayesinde projenin hayata geçirebileceği ifade edildi.
SpaceX, yörüngeye ateşlenecek 4,425 uydunun yerden yüksekliği 1,110 ile 1,325 kilometre arasında değişen 83 farklı yörünge düzleminde konumlanacağını belirtti. Yer istasyonları ile bağlantısı desteklenecek uydular böylece 35,400 km yükseklikte konumlanmış HughesNet uydularına kıyasla çok daha etkin olacak.
Uzay çöplüğü sorunu artacak
Sunulan planda, mevcut sayıya ek olarak 7,500 uydu daha ateşlenebileceği ve yere yakın bu uydular sayesinde yoğun nüfusun bulunduğu bölgelerde gecikmenin önüne geçilebileceği belirtildi. Ancak bu öneri için kesin bir tarih verilmedi.
SpaceX’in internet uydusu planı, Samsung ve Google gibi teknoloji devlerinin aklında yatanla neredeyse aynı. Facebook’un internet.org projesi ile birkaç yıl önce öne çıkardığı proje, bugün kaçınılmaz olarak birçok firmanın 21’inci yüzyılın devamında karlılığını devam ettirmesi için dahil olması gereken bir iş alanı. Hal böyle olunca, akla halen nasıl çözüleceği bilinmeyen uzay çöplüğü sorusu takılıyor.
MIT Technology Review dergisinde geçtiğimiz ay yer alan makaleye göre yörüngede 2016 sonu itibariyle faaliyet gösteren 1,459 uydu vardı. Sadece SpaceX’in 2024’e kadar ateşlemeyi planladığı uydu miktarı, bu sayının 3 katı.
Uzay çöplüğü sorununa çözüm arayacak yatırımlar net bir çözüm sunmamışken, SpaceX ABD hükümetinden genişbant altyapısının düzenlenmesi ve uydu ateşlemelerini kolaylaştıracak adımların hızlandırılmasını istedi. Bunlar olumlu gelişmeler ancak el atılması gereken önemli bir hususun halen göz ardı edildiğini görüyoruz.
Planın detayı nedir peki?
SpaceX internet uyduları örgüsel ağ olarak faaliyet gösterecek. Yani, genişbant kaynaklarını gerçek zamanlı olarak optimum dağıtacak. Kapasite gereksinimini en çok ihtiyacı olan bölgeye yöneltecek ve enerjiyi uzay veya yerdeki diğer sistemleri olumsuz etkilememesi için farklı yerlere yönlendirecek. Bu sayede, özellikle kırsal alanlarda kurulması gerekli olan altyapı çok daha az olacak.
SpaceX’in hükümet uydu ilişkilerinden sorumlu başkan yardımcısı Patricia Cooper, ‘kısaca çukurlar açmak, fiber kablolar döşemek ve fikri mülkiyet hakları ile uğraşmak gibi zahmetli süreçler ortadan kalkacak” dedi.
Müşteri terminalleri ise sadece bir dizüstü PC büyüklüğünde olacak. SpaceX, gigabit hızındaki internet hizmetinin farklı paketlerde sunulacağını, böylece müşteri taleplerine göre sunulacak hizmetin değişeceğini belirtti.
En büyük yenilik ise FCC verilerine göre ABD’deki internet servis sağlayıcılarının 600 milisaniyeye ulaşan gecikme sürecini sadece 25 milisaniyeye indirmek. Bu amaca ulaşılırsa, uzaydan sağlanacak internet en gelişmiş fiber ağ bağlantılarını neredeyse yakalayacak. ABD’de en hızlı kablo bağlantısı ile ortaya çıkan gecikme hızı 10 ms civarında.
SpaceX’in sunduğu raporun altına düştüğü en önemli not, projenin bir veya birkaç uydu ateşledikten sonra rafa kaldırılmayacağı. Çok başarılı performans sergileyen bir uydu firması haline gelen SpaceX, ‘düşük maliyetle uydu üretme ve ateşleme kapasitesiyle’ bu işin altından kalkabileceğine inanıyor. En azından, Cooper’ın dediği bu.